Ciekawostki historyczne
WOLANY W OPISIE JOSEPHA KÖGLERA (cz. II) – tłumaczenie: Włodzimierz Jan Delekta; redakcja: Krystyna Oniszczuk-Awiżeń
2. O starym dworze
Ten folwark wraz z jego przynależnościami był dawniej głównym majątkiem w Wolanach. Był domem rodowym i lennem szlacheckiej rodziny von Walditz, która posiadała go przez kilka stuleci(1) Najstarszym znanym z imienia i nazwiska właścicielem tych dóbr był Hans von Glaubitz. Tenże sprzedał w Kłodzku w 1397 r. ósmego dnia po Objawieniu Pańskim [14 stycznia 1397 r.] ten folwark wraz z 5 łanami i 3,5 ruty oczynszowanej ziemi w Wernersdorf [wcześniejsza nazwa Wolan, później Wallisfurth – red.] Konardowi von Walditzowi(2). Tenże [Konrad von Walditz] przekazał w 1401 r. w niedzielę...
WOLANY W OPISIE JOSEPHA KÖGLERA (cz. I) tłumaczenie: Włodzimierz Jan Delekta; redakcja: Krystyna Oniszczuk-Awiżeń
Wprowadzenie
Kontynuując cykl tłumaczeń przyczynków poświęconych dziejom Ziemi Kłodzkiej autorstwa historyka i kapłana Josepha Köglera, pragnąłbym przedstawić kolejną pracę, zawierającą opis majątku Wolany. Wartość historyczna tego powstałego w 1797 r. opracowania polega, podobnie jak i wszystkich innych prac tego pioniera historii hrabstwa kłodzkiego, przede wszystkim na szerokim wykorzystaniu źródeł prymarnych, głównie z bibliotek i archiwów dworskich. Zbiory te zostały rozproszone, głównie w 2 połowie XIX w. a jedynym śladem po wielu tak ważnych dla historii tego regionu dokumentach, jak...
WOLANY W OPISIE JOSEPHA KÖGLERA (cz. III) – tłum.: Włodzimierz Jan Delekta; red.: Krystyna Oniszczuk-Awiżeń
Rozdział II. O Werderhof w Wolanach
Ten folwark, położony w najgłębszym końcu wsi, naprzeciw byłego starego dworu, nazywa się w starych dokumentach ze względu na rodzaj jego budowy dworem kamiennym (Steinhof) albo zameczkiem (Schlössel) a od nazwisk jego byłych właścicieli Schüttelhof albo Werderhof. Jest to dobro wolnosędziowskie (Freirichtergut) i stąd nazywa się w najstarszych listach „das Gericht" [„sąd”], dlatego należy do niego także karczma i uprawnieni do wykonywania ich zawodów rzemieślnicy. W późniejszych czasach stał się on dziedzicznym dobrem rycerskim. Właściciele tego majątku...
WOLANY W OPISIE JOSEPHA KÖGLERA (cz. II) – tłumaczenie: Włodzimierz Jan Delekta; redakcja: Krystyna Oniszczuk-Awiżeń
2. O starym dworze
Ten folwark wraz z jego przynależnościami był dawniej głównym majątkiem w Wolanach. Był domem rodowym i lennem szlacheckiej rodziny von Walditz, która posiadała go przez kilka stuleci(1) Najstarszym znanym z imienia i nazwiska właścicielem tych dóbr był Hans von Glaubitz. Tenże sprzedał w Kłodzku w 1397 r. ósmego dnia po Objawieniu Pańskim [14 stycznia 1397 r.] ten folwark wraz z 5 łanami i 3,5 ruty oczynszowanej ziemi w Wernersdorf [wcześniejsza nazwa Wolan, później Wallisfurth – red.] Konardowi von Walditzowi(2). Tenże [Konrad von Walditz] przekazał w 1401 r. w niedzielę...
WOLANY W OPISIE JOSEPHA KÖGLERA (cz. I) tłumaczenie: Włodzimierz Jan Delekta
Wprowadzenie
Kontynuując cykl tłumaczeń przyczynków poświęconych dziejom Ziemi Kłodzkiej autorstwa historyka i kapłana Josepha Köglera, pragnąłbym przedstawić kolejną pracę, zawierającą opis majątku Wolany. Wartość historyczna tego powstałego w 1797 r. opracowania polega, podobnie jak i wszystkich innych prac tego pioniera historii hrabstwa kłodzkiego, przede wszystkim na szerokim wykorzystaniu źródeł prymarnych, głównie z bibliotek i archiwów dworskich. Zbiory te zostały rozproszone, głównie w 2 połowie XIX w. a jedynym śladem po wielu tak ważnych dla historii tego regionu dokumentach, jak...
Historyczny opis parafii Gorzanów według Josepha Köglera – cz. V
Tłumaczenie: Włodzimierz Jan Delekta
Redakcja: Krystyna Oniszczuk-Awiżeń
CZĘŚĆ II: Ogólnie o właścicielach wsi Gorzanów
Rozdział II O właścicielach dworu Muszyn (1)
Ten folwark ma swoją nazwę od jego byłych właścicieli, panów von Mosch. Leży powyżej dworu zamkowego i jest dziedzicznym dobrem rycerskim. Przed laty był dobrem lennym; 14 grudnia 1624 r. został zamieniony w alodium [majątek ziemski wolny od powinności lennych – red.].
Dobra te, wraz z częścią wsi, były w najstarszych czasach, o których można znaleźć pisane wiadomości, własnością panów von Stertz, gdyż w 1351 r., w piątek po Bożym...
Historyczny opis parafii Gorzanów według Josepha Köglera – cz. IV
Tłumaczenie: Włodzimierz Jan Delekta
Redakcja: Krystyna Oniszczuk-Awiżeń
CZĘŚĆ II: Ogólnie o właścicielach wsi Gorzanów
Majątek panów na Gorzanowie składa się z trzech siedzib rycerskich, mianowicie zamku, dworu Muszyn i dworu Raczyn wraz z przynależnościami, oraz z jednego majątku wolnego sędziego i wolnego kmiecia.(1) Te różne części miały też w starych czasach najczęściej różnych właścicieli. Jednak od 140 lat pozostają one zjednoczone w rękach jednego właściciela. Od prawie 150 lat Gorzanów wraz ze wsiami: Mielnik (niem. Melling), Nowa Łomnica (niem. Neulomnitz), Wyszki (niem. Hohendorf...
Historyczny opis parafii Gorzanów według Josepha Köglera – cz. IV
Tłumaczenie: Włodzimierz Jan Delekta
Redakcja: Krystyna Oniszczuk-Awiżeń
CZĘŚĆ II: Ogólnie o właścicielach wsi Gorzanów
Majątek panów na Gorzanowie składa się z trzech siedzib rycerskich, mianowicie zamku, dworu Muszyn i dworu Raczyn wraz z przynależnościami, oraz z jednego majątku wolnego sędziego i wolnego kmiecia.(1) Te różne części miały też w starych czasach najczęściej różnych właścicieli. Jednak od 140 lat pozostają one zjednoczone w rękach jednego właściciela. Od prawie 150 lat Gorzanów wraz ze wsiami: Mielnik (niem. Melling), Nowa Łomnica (niem. Neulomnitz), Wyszki (niem. Hohendorf...
Historyczny opis parafii Gorzanów według Josepha Köglera – cz. III
Tłumaczenie: Włodzimierz Jan Delekta
Redakcja: Krystyna Oniszczuk-Awiżeń
Rozdział II
O kaplicy odpustowej św. Antoniego w Gorzanowie.
Kaplica stoi we wschodniej części wsi, w zaroślach, u stóp tzw. Góry Dębowej [niem. Eichberg]. Jest to budowla okrągła, ma jeden ołtarz i małą wieżę z jednym dzwonem. Przy niej znajduje się pustelnia i mieszkanie opiekuna kaplicy.
Kaplica została wybudowana przez Johanna Friedricha, hrabiego Rzeszy von Herbersteina Starszego, zgodnie z otrzymanym zezwoleniem konsystorza praskiego z 10 września 1660 r. (1) Wzniesiono ją ku czci św. Franciszka Ksawerego i...
Historyczny opis parafii Gorzanów według Josepha Köglera – cz. II
Historyczny opis parafii Gorzanów według Josepha Köglera – cz. II
Tłumaczenie: Włodzimierz Jan Delekta
Redakcja: Krystyna Oniszczuk-Awiżeń
Spośród proboszczów tego kościoła znani są następujący:
1. Johannes Pleckenbauch. Był w 1456 r. altarzystą ołtarza Czterech Świętych Doktorów Kościoła w kościele parafialnym w Bystrzycy Kłodzkiej [niem. Habelschwerdt](1). Po pewnym czasie został plebanem w Gorzanowie. Ze względu na małe dochody z tej prebendy ówczesny administrator arcybiskupstwa praskiego, Wenzel von Crumlau, zezwolił mu także na zachowanie prebendy bystrzyckiej(2).
2. Michael Kern....
Historyczny opis parafii Gorzanów według Josepha Köglera – cz. I
Wstęp*
Zanim przystąpię do Köglerowskiego przedstawienia historii parafii Gorzanów, pragnąłbym przedstawić w skrócie historię tej uroczej miejscowości z jej pięknym, ostatnio odbudowywanym, zamkiem. Gorzanów [niem. Grafenort] położony jest w Rowie Górnej Nysy, na pograniczu Wysoczyzny Łomnicy i Obniżenia Bystrzycy Kłodzkiej, u stóp pasma Krowiarek. Od 1945 do roku 1954 był siedzibą samodzielnej gminy a potem, do 1972, gromady Gorzanów. Obecnie wchodzi w skład gminy Bystrzyca Kłodzka. Integralną część Gorzanowa stanowi przysiółek Muszyn [niem. Moschenhof] z zachowanym budynkiem dworskim.
Już w...
W drodze z Kłodzka do Lądka – opis miejscowości wg Josepha Köglera. Część IV: LĄDEK ZDRÓJ – zarys historii i słynni goście...
Wstęp
Zapraszamy Państwa do ciekawej lektury. To już czwarta i ostatnia część (całość dostępna jest w zakładce: Ciekawostki historyczne oraz w: archiwum gazety nr 3 i 4). Publikujemy materiał źródłowy dotyczący historii dawnego hrabstwa kłodzkiego. Jest to opracowanie wybitnego historyka Ziemi Kłodzkiej Josepha Köglera (1765-1817) pt. Fragmenty z dawnej historii hrabstwa kłodzkiego - o położonych przy drodze powiatowej z Kłodzka do Lądka miejscowościach (Żelazno, Ołdrzychowice Kłodzkie, Rogówka, Trzebieszowice, Radochów, Lądek) (tytuł w wersji oryginalnej: Fragmente aus der älteren Geschichte...
W drodze z Kłodzka do Lądka – opis miejscowości wg Josepha Köglera. Część III: TRZEBIESZOWICE …..a w tle liczne w przeszłości walki wojenne...
Wstęp
Zapraszamy Państwa do ciekawej lektury. To już trzecia część (poprzednie dwie publikowane były w marcu – można przeczytać w: archiwum gazety). Publikujemy materiał źródłowy dotyczący historii dawnego hrabstwa kłodzkiego. Jest to opracowanie wybitnego historyka Ziemi Kłodzkiej Josepha Köglera (1765-1817) pt. Fragmenty z dawnej historii hrabstwa kłodzkiego - o położonych przy drodze powiatowej z Kłodzka do Lądka miejscowościach (Żelazno, Ołdrzychowice Kłodzkie, Rogówka, Trzebieszowice, Radochów, Lądek) (tytuł w wersji oryginalnej: Fragmente aus der älteren Geschichte der Grafschaft Glatz...
W drodze z Kłodzka do Lądka - opis miejscowości wg Josepha Köglera - cz. II Ołdrzychowice Kłodzkie ... a w tle tragiczny pojedynek i powódź
Wstęp
Zapraszamy Państwa do ciekawej lektury. Poniżej publikujemy II część materiału źródłowego dotyczącego historii dawnego hrabstwa kłodzkiego. Jest to opracowanie wybitnego historyka Ziemi Kłodzkiej Josepha Köglera (1765-1817) pt. Fragmenty z dawnej historii hrabstwa kłodzkiego - o położonych przy drodze powiatowej z Kłodzka do Lądka miejscowościach (Żelazno, Ołdrzychowice Kłodzkie, Rogówka, Trzebieszowice, Radochów, Lądek) (tytuł w wersji oryginalnej: Fragmente aus der älteren Geschichte der Grafschaft Glatz von den an der Landstrasse von Glatz bis Landeck gelegenen Ortschaften (Neuländel...
W drodze z Kłodzka do Lądka - opis miejscowości wg Josepha Köglera. Część I: Żelazno i w tle... mroczna historia morderstwa
Wstęp
Zapraszamy Państwa do ciekawej lektury. Poniżej publikujemy materiał źródłowy dotyczący historii dawnego hrabstwa kłodzkiego. Jest to opracowanie wybitnego historyka Ziemi Kłodzkiej Josepha Köglera (1765-1817) pt. Fragmenty z dawnej historii hrabstwa kłodzkiego - o położonych przy drodze powiatowej z Kłodzka do Lądka miejscowościach (Żelazno, Ołdrzychowice Kłodzkie, Rogówka, Trzebieszowice, Radochów, Lądek) (tytuł w wersji oryginalnej: Fragmente aus der älteren Geschichte der Grafschaft Glatz von den an der Landstrasse von Glatz bis Landeck gelegenen Ortschaften (Neuländel, Eisersdorf,...
Krystyna Oniszczuk-Awiżeń: Wokół bitwy pod Czerwoną Górą
Artykuł ukazał się w numerze IV Almanachu Ziemi Kłodzkiej w 2009 r.
27 grudnia 1428 roku w okolicach Kłodzka pod Czerwoną Górą (Czerwoniak – Roten Berg) stoczona została bitwa z husytami, w której poległ ostatni z rodu Piastów ziębickich, książę Jan.1) Fakt ten upamiętniają istniejące do dziś zabytki – kapliczka i malarstwo. W niniejszym artykule chciałabym je zaprezentować, jak również przypomnieć wydarzenia, które miały miejsce na naszych terenach przed 640 laty.
U schyłku drugiego dziesięciolecia XV wieku rozwinął się w Czechach wielki ruch ludowy o charakterze religijnym, społecznym i...
Krystyna Oniszczuk-Awiżeń: Z DZIEJÓW KŁODZKIEJ MENNICY (1807-1813)
Artykuł ukazał się w numerze III Almanachu Ziemi Kłodzkiej w 2008 r.
Dzieje kłodzkiej mennicy sięgają XIII wieku. Jej funkcjonowanie z przerwami trwało do 1813 roku. Najczęściej bite były tu drobne monety obiegowe, ale w czasach prosperity emitowano także monety o wyższych nominałach - złote oraz srebrne dukaty i talary. Ostatni okres działalności kłodzkiej mennicy - stosunkowo mało spopularyzowany w literaturze - przypadł na okres wojen napoleońskich. Tematem niniejszego artykułu jest właśnie ten ostatni epizod w historii mennicy w Kłodzku. 1)
Na decyzję o założeniu mennicy w Kłodzku...
Grażyna Broda: Loża masońska w Kłodzku
W Kłodzku, przy ulicy Bohaterów Getta 9 (dawna nazwa ulicy – Gartenstrasse) stoi stary budynek, w którym dzisiaj mieści się Przedszkole Nr 4. Przyjrzyjmy się jaką historię i jakie tajemnice skrywają te mury.
Artykuł ukazał się w numerze 8 Almanachu Ziemi Kłodzkiej w 2013 r.
Dzieje budynku rozpoczynają się w roku 1906, kiedy to Paul Niekisch wylał fundamenty pod jego budowę. Zleceniodawcą była Kłodzka Loża Wolnomularska „Zu den drei Triangel”. („Pod Trzema Trójkątami”), a głównym wykonawcą i nadzorcą mistrz budowlany J. Schwarz. Budowlę zrealizowano zgodnie z projektem przygotowanym przez...
Krystyna Oniszczuk-Awiżeń: Książka adresowa Ziemi Kłodzkiej z 1885/1886 r.
Adress=Buch für die Grafschaft Glatz, Regierungsbezirk Breslau. Unter theilweiser Benutzung amtlicher Quellen verfasst und herausgegeben von Franz Krieger. Erster Jahrgang. Ladenpreis broch. 2. Mark. Glatz, 1885/86. Franz Krieger’s Selbstverlag. Druck von L. Olbrich, Glatz.
Artykuł ukazał się w numerze 8 Almanachu Ziemi Kłodzkiej w 2013 r.
Dawne książki adresowe stanowią niewątpliwie cenne źródło do badań historycznych, heraldycznych, demograficznych. Szczególnie przydatne są przy opracowywaniu zagadnień związanych z życiem gospodarczym poszczególnych miast i regionów.
Ziemia Kłodzka miała...
Krystyna Oniszczuk-Awiżeń: Ciekawostki numizmatyczne czyli z dziejów kłodzkiej mennicy
Artykuł ukazał się w numerze VI Almanachu Ziemi Kłodzkiej w 2011 r.
Już od czasów średniowiecza na terenie Ziemi Kłodzkiej w obiegu pieniężnym funkcjonowały także monety bite w kłodzkiej mennicy. Pierwsza znana kłodzka moneta pochodzi z 1426 r. Przywilej bicia drobnej monety halerzowej uzyskał ówczesny władca Kłodzka Puta z Czastolowitz od króla Zygmunta Luksemburskiego w zamian za poparcie w wojnach husyckich. Moneta ta na awersie przedstawiała monogram G (pierwsza litera nazwy miasta Glatz), na rewersie zaś lwa czeskiego.
Z przywileju menniczego korzystali także kolejni władcy Kłodzka, w...
Krystyna Oniszczuk-Awiżeń: Urszula – kłodzka hrabianka
Przedstawiamy na łamach „Almanachu” sylwetkę pierwszej kłodzkiej hrabianki (artykuł prezentowany był w numerze V Almanachu Ziemi Kłodzkiej w 2010 r.).
W 1459 r. 24 czerwca król Jerzy z Podiebradu podniósł Ziemię Kłodzką do godności suwerennego hrabstwa. Pierwszymi kłodzkimi hrabiami są więc przedstawiciele rodu Podiebradów. Po śmierci króla Jerzego, przy podziale ojcowizny w 1472 r., księstwo ziębickie i hrabstwo kłodzkie przypadło Henrykowi I Starszemu. Żoną księcia Henryka I Starszego i zarazem pierwszą hrabianką kłodzką, była margrabianka Urszula brandenburska z dynastii Hohenzollernów....
Detektywi Przeszłości i Starków
Nieformalna grupa młodzieży ‘Detektywi Przeszłości’, którą tworzy młodzież w wieku 16-19 lat, na co dzień uczniowie Kłodzkiej Szkoły Przedsiębiorczości, obrała nowy cel. Po sukcesie poprzedniego projektu „Stary Wielisław, wieś z historią w tle”, który w dniu 30 maja br. zdobył nagrodę roku Gminy Kłodzko Rununculus Penitecillatus (popularny Jaskier), w kategorii Inicjatywa Roku-Produkt Roku, postanowiliśmy przybliżyć mieszkańcom Ziemi Kłodzkiej kolejną wioskę i jej zabytki. Tym razem w centrum naszych zainteresowań znalazła się miejscowość Starków, koło Kłodzka.
Na realizację projektu...
Niegodziwością jest przyzwolenie na agresję, nietolerancję... List otwarty Heni Szczepanowskiej
Piszę do Was, hejterów, wściekłych na cały świat, sfrustowanych i biednych ludzi, którym brak przyjaciół i poczucia bezpieczeństwa.
Piszę też do Was Panie i Panowie Dziennikarze, którzy nie wiedzą co to są grzechy języka a z taką łatwością przychodzi Wam nadużywanie i przekręcanie cudzych wypowiedzi, co nie tylko jest okrucieństwem wobec tych ludzi ale też często opłacaną posługą.
Piszę wreszcie do Tych Wszystkich, którzy wymownie milczą wobec bezprawia i dziejącej się na ich oczach egzekucji społecznej i medialnej spowodowanej odmiennością poglądów, innym kolorem skóry bądz odmiennością...
Sezon’15 – wernisaż w Nowym Mieście nad Metują w Czechach
16 fotografów Kłodzkiego Klubu Fotograficznego zaprezentowało swoje prace na wystawie na zamku w Nowym Mieście nad Metują w Czechach. Ekspozycja nosi tytuł „Sezon’15” i jest częścią rokrocznej imprezy „česko – polské fotografické léto”. Jej wernisaż odbył się w sobotę, 1 sierpnia, i miał charakter multimedialny, co ostatnimi czasy staje się coraz bardziej modne na wystawach fotograficznych. W jego trakcie wyświetlano dodatkowo klip wideo prezentujący cykl pod tytułem „Jestem chwilę” autorstwa Julity Pyki.
Autorzy zdjęć:
Paweł Baranowski
Zbigniew Baranowski
Maja Dzierżyńska
Tomasz Gmerek...
Podwórko Nivea w Kłodzku? Weź udział w głosowaniu!
Na podstawie wyników głosowania zostanie wybranych 40 lokalizacji w Polsce, gdzie powstanie Podwórko NIVEA. Zgłoszone zostały dwie lokalizacje w Kłodzku. Jedną wskazał Urząd Miasta w Parku Strażackim, drugą Spółdzielnia Mieszkaniowa – przy ul. Wiosennej.
Głosować można od 1 kwietnia do końca maja br. Codziennie będzie można oddać jeden głos na swoją lokalizację. Na stronie www.nivea.pl/podworko można zapisać się do newslettera. Dzięki temu będzie się otrzymywać przypomnienia o głosowaniu. Na stronie można także zapoznać się ze szczegółami całej akcji.
Zachęcamy do oddawania głosów. Teraz...