Felietony

Niekoniecznie regionalia, ale na pewno uniwersalia (15)
01-w-chmurach.jpg
Cóż za dziwna i jednocześnie wspaniała nazwa miasta Chmurokukułków… Fascynująca wręcz lektura dla wszystkich ale szczególnie dla tych co niegdyś uczyli się greki, tych co wielbią starożytność, ale też fantazję i mistykę, a nade wszystko ...książki. Sam Autor w posłowiu zapewnił, że książka, którą napisał „to w zamierzeniu pean na cześć wszystkich książek”. To hołd w stronę wszystkich książek jakie powstały, a które niestety umarły w zapomnieniu. Anthony Doer i jego „Miasto w chmurach” – książka w tłumaczeniu na język polski w przekładzie Jerzego Kozłowskiego ukazała się w Wydawnictwie...
Czytane dla fabuły, czyli o narodowych mitach (nie tylko amerykańskich) – cz. 15
01natan.jpg
Za sprawą popkultury amerykańskie, ogólnonarodowe opowieści, ba, ich rodzime niełatwe mity (traumy) stały się naszym wspólnym zasobem. Rozpoznawalnym i mniej lub bardziej zrozumiałym. To dobrze czy jednak odwrotnie? Pewnie o tym podyskutujemy w różnych miejscach. Powodem dla takiego wstępu jest rekomendacja w tym odcinku „Czytania dla fabuły” obszernej powieści (dobrze ponad osiemset stron) „Niksy” Nathana Hilla. Kiedy ukazało się jej polskie wydanie – 2017 – recenzenci powtarzali, że to epopeja na nasze czasy. No dobrze niech im będzie. My jednak pójdźmy trochę inną ścieżką. Spójrzmy na (...
Niekoniecznie regionalia ale na pewno uniwersalia (14)
02szczupak.jpg
Laponię możemy podzielić na trzy części. Pierwsza – to pasjonująca Laponia Zachodnia ze stokami narciarskimi, druga – egzotyczna Północna z kopulastymi wzgórzami i reniferami oraz trzecia – Wschodnia, która nikogo nie pociąga, gdzie tylko są bagna i komary! I to właśnie w tej części rozgrywa się akcja niesamowitej książki fińskiego autora Juhani Karila „Polowanie na małego szczupaka”. W tej części Laponii – jak się okazuje – oprócz bagien, chmary komarów, bąków i innych żądlących owadów, także żyją i mieszkają ludzie. Rozmawiają gwarą – dość specyficznie, raczej nie należą do rozgadujących...
Niekoniecznie regionalia, ale na pewno uniwersalia (8)
01zulczyk.jpg
Jestem w rozterce… polecić czy nie…??? Niezwykła wręcz brutalność, złość, nienawiść, okrutne, niewyobrażalne morderstwa … w imię czego? Grupy neonazistów oczyszczają społeczeństwo polskie w imię „czystości rasy ...z wszelkiego żydostwa, gejostwa, lesbijstwa, słabości, ciapaków…” - przepraszam, ale to cytat z książki. Książka jakże gorzka, ociekająca przemocą, pełna okrucieństwa i profanacji – to wręcz thriller. Mowa o książce Jakuba Żulczyka, Czarne słońce, wydanej przez Wydawnictwo Świat Książki w 2019 r. Autor (rocznik 1983) – pisarz, felietonista, scenarzysta – przedstawia wizję...
100 na 100. Część pierwsza na dobry początek
Po cyklu Suplemetów czeskich, czyli krótkich tekstów o naszych południowych sąsiadach Redakcja zaprasza PT Czytelniczki i PT Czytelników do pisanej “rozmowy” o czeskim i o naszym stuleciu. W narodzinach niepodległości wszak jesteśmy równolatkami. Jihočeske divadlo w Czeskich Budziejowicach wystawia na 99 rocznicę niepodległości Czech/Czechosłowacji spektakl “Čechomoří”. Sztuka przygotowana przez zespół pod reżyserską ręką Janka Lesáka sięga po liczący ponad 40 lat pomysł połączenia ziem naszych sąsiadów z morzem. Tak tak, dobrze liczycie, idea pojawiła się w latach 70. XX wieku, w czasach...
Lęk. Domniemanie czy fobia?
Festiwal „Góry Literatury” za nami. Doczekał się omówień, ocen i podsumowań. Wydarzenie ważne, inspirujące, skrupulatnie i na różne sposoby przygotowywane – także przez cykl tekstów w „Bramie. Gazecie Prowincjonalnej”, tekstów, przypomnę, bez dwóch zdań czechofilskich. Wśród grona festiwalowych gości-gwiazd także Karolina Korwin-Piotrowska. Rozmowa z nią, prowadzona przez Justynę Czechowską, świetna w przekazie, dynamice, wymianie myśli. Pomiędzy nimi i taka, która każe na chwilę opuścić świat wygodnego przyglądania się i wysłuchiwania z otwartymi ustami tego, co nam powiedzą celebryci. Oto w...
Czy Ziemia Kłodzka do ziemia niczyja?
W lutym na Berlinale 2017 Pokot Agnieszki Holland oparty na książce Olgi Tokarczuk Prowadź swój pług przez kości umarłych otrzymał statuetkę Srebrnego Niedźwiedzia. O tym sukcesie filmu nie poinformowano natomiast w narodowej telewizji. Film kręcony w plenerach Kłodzczyzny, a entuzjastycznie przyjęty na filmowym festiwalu, spotka się z pewnością z zainteresowaniem mieszkańców. Nie do końca wiadomo, czy będzie wyświetlany w kłodzkim Cinema 3D, choć na projekcje w Nowej Rudzie i Bystrzycy Kłodzkiej było tylu chętnych, że wypełniliby wiele seansów. Te pokazy były jednak wyłącznie na zaproszenia ...
W rocznicę ogłoszenia "stanu wojennego" - to jest moje zdanie
protest_0.jpg
No cóż, kiedyś – za komuny (będzie to 1978 rok) – zdecydowałem, że muszę przeciwstawiać się istniejącej władzy. Dla siebie może mniej – ale zdecydowałem się działać w opozycji (Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela - ROPCiO) o lepsze jutro dla mojego dziecka. Moje i moich przyjaciół działanie w ówczesnym czasie wydawało się mrzonką i naiwnością, ale – wyjścia nie mieliśmy – trzeba było pozostawić po nas choćby ślad oporu, niezgody na niewolność. Zdarzyło się – może i dzięki nam – wydawało by się CUD – powstała „Solidarność”. I mimo, że nie trwała długo legalnie – pozwoliła marzenia przekuć w...
Droga S-8 - konferencja
konferen.jpg
W dniu 15 grudnia 2016 r. w Starostwie Powiatowym w Kłodzku odbyło się spotkanie konsultacyjne na temat możliwości budowy drogi S8 na terenie Polski. Organizatorem spotkania było Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej Novum. Wszyscy uczestnicy spotkania zgodnie przyjęli, że budowa drogi nr 8 albo jej rozbudowa w systemie 2/1 wpisana w Program Budowy Dróg Krajowych na lata 2014-2023 znacznie poprawi bezpieczeństwo i komfort podróżnych, co z pewnością przełoży się na wzrost gospodarczy naszego regionu. Podczas spotkania wystąpili: dyrektor GDDKiA we Wrocławiu p. Ewa Bojarczak, Robert...
Wszyscy mieszkańcy to wielka rodzina. Refleksje noworoczne
Najpierw były to luźne notatki do eseju Olgi Tokarczuk „Bezimienny krajobraz”. Esej ten miał być tematem spotkania pt. Tkanie krajobrazu. Rozmowa o tożsamości lokalnej Dolnego Śląska (20 października 2016 r.) w Muzeum Ziemi Kłodzkiej. Po spotkaniu zapisałem refleksje wzbogacone wątkami z dyskusji i odłożyłem do szuflady. Kilka tygodni później prof. Dieter Bingen, dyrektor Deutsches Polen-Institut w Darmstadt, zwrócił mi uwagę na wystąpienie prof. Krzysztofa Ruchniewicza, dyrektora Centrum Willy Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego po Marszu Wzajemnego Szacunku w rocznicę „nocy kryształowej“ w...
List od Gosi: Cześć i czołem Czytelniku!
7.jpg
4.jpg
10.jpg
1.jpg
Bardzo długo zastanawiałam się, o czym mam napisać mój pierwszy (po kilkuletniej przerwie) artykuł – tyle tematów i inspiracji, tyle ciekawych rzeczy, zatem – co wybrać? Od siedmiu lat nie mieszkam już w Polsce, wiedzę o niej czerpię z gazet i z rzadkich wizyt u rodziców czy znajomych, moja nowa mała ojczyzna i jej problemy są interesujące dla mnie, ale czy dla mieszkańca Ziemi Kłodzkiej? No to napiszę o Kambodży i o mikrokredytach. Skąd Kambodża? A z podróży poślubnej. Jeszcze kilka słów tytułem wstępu: skończyłam parę lat temu uczelnię ekonomiczną niosącą kaganek liberalizmu socjalistycznej...
Moralność Kalego
Janusz Laska
Literatura, teatr, film często podejmują tematy związane z relacjami międzyludzkimi postawionymi na głowie. Świętoszek, Zemsta, Moralność Pani Dulskiej, Sami Swoi i tysiące innych bardziej lub mniej znanych utworów, podejmują problematykę infantylnego egoizmu. W „Pustyni i w puszczy” taką postacią jest Kali, który wyznawał wszystkim znaną zasadę: „ŹLE jest wtedy, gdy Kalemu ukraść krowę, DOBRZE jest wtedy, gdy Kali komuś ukraść krowę”. Wydawać by się mogło, że „moralność Kalego” dotyczy jedynie bardzo młodych ludzi, niedojrzałych emocjonalnie i społecznie, ot takich „psychicznych i moralnych...
Suweren
Janusz Laska
W świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej najwyższą władzą w państwie jest Naród, który jako SUWEREN powinien decydować praktycznie o wszystkim. Na pewnym poziomie ogólności to brzmi bardzo sensownie, ale co to oznacza w konkretnych sytuacjach codziennego życia? W wyborach powszechnych Obywatele decydują o tym, kto w ich imieniu będzie zasiadał w fotelu Prezydenta III RP, w Sejmie i Senacie, w radach gmin i powiatów, w sejmikach wojewódzkich oraz kto będzie wójtem, burmistrzem lub prezydentem miasta. Wybierając swoich przedstawicieli ufamy, że ich decyzje (strategiczne, legislacyjne,...
Nowy (?) elementarz
Janusz Laska
Kilka lat temu miałem okazję zwiedzić wystawę elementarzy, na której zgromadzono kilka tysięcy książek do nauki czytania i pisania ze stu kilkudziesięciu krajów świata. W ostatniej gablocie komisarz wystawy położył obok siebie dwa woluminy. Pierwszy to „wypasiony”, kolorowy, trójwymiarowy elementarz stosowany w stanie Kalifornia (jedne z kilkunastu wzorów), mający takie „bonusy” jak: odgłosy zwierząt nagrane na wewnętrznym chipie i odtwarzane po przyciśnięciu obrazka ze zwierzęciem, przemówienie aktualnego Prezydenta USA, hymn państwowy i kilka innych znanych utworów. Jednym słowem edytorsko...
Nie jestem wynalazcą
Można by rzec - jestem humanistą, który buszuje po świecie kultury. Czy jest tam coś do wynalezienia? A i owszem - siebie - swoje talenty - które Bóg dał dając mi życie. A moim zadaniem jest je nie zakopać, nie sprzedać, nie zaprzepaścić a wzbogacić, wykorzystać dla społeczeństwa i dla siebie..... I tu - w kulturze - Polacy mają swoje NOBLE dla najwspanialszych na całym świecie. Sami siebie wzbogacając, wzbogacają świat cały tak dalece, że ich droga jest uhonorowana największymi nagrodami. Poeci, literaci począwszy od Sienkiewicza, Reymonta po Miłosza czy Szymborską (czyli jest ciągłość...
Zdrowie zapisane w oczach - irydologia
Irydologia, to bardzo obszerny i udokumentowany system diagnostyczny, który oparty jest na badaniu zmian w tęczówkach oczu, zajmuje się powiązaniami, między chorobą, a jej objawami. Umożliwia kompleksową ocenę stanu zdrowia, kondycji organizmu, a także określenie predyspozycji do konkretnych schorzeń. Irydologia wywodzi się ze starożytnych Chin i Indii, wykorzystywano ją początkowo do oceny stanu zdrowia zwierząt hodowlanych. Znana była także w Egipcie, do naszych czasów przetrwały dwa papirusy z okresu panowania faraona Tutenhamona opisujące tę metodę. W starożytnej Grecji irydologię...
Twój bardzo cenny 1%
Nieubłaganie zbliża się czas PITowania. Jak wszyscy wiedzą, każdy obywatel jest policzony, zapisany, zarejestrowany, gdzie trzeba i wypełnienie PIT-u jest nieuchronne. Podatki trzeba płacić, to pewne. Bolesna to czynność i bardzo stresująca. Tyle tylko, że niektórzy obywatele muszą płacić podatek osobiście, a niektórzy reprezentowani przez pracodawcę lub komputer w ZUS, nawet nie bardzo wiedzą kiedy i ile w ich imieniu podatków wpłacono. Przez cały rok zaliczkowo pobierane podatki są sumowane i złośliwie gromadzą się na kilku kartkach papieru, zwanych Pit-em. W PIT jest wiele rubryczek, które...
Czy Polakom chce/opłaca się pracować w Polsce. Problem systemowy Rzeczpospolitej
Platforma Obywatelska zorganizowała w Kłodzku (przy obecności posłów Moniki Wielichowskiej i Jakuba Szulca) spotkanie z mieszkańcami w ramach cyklu „Plan dla Polski” do 2020 roku, na które Rząd zamierza wydać ok. 800 - 900 mld zł. Byłem na tym spotkaniu - wcześniej zaglądnąłem do internetu aby bliżej zapoznać się z tym „Planem...” A teraz moje refleksje: Hasła planu: RODZINA - PRACA - INWESTYCJE ogromnie sensowne. Tutaj Posłowie opowiedzieli co, ile i jak się sprawiło w ciągu minionych 5 lat: wygląda całkiem nieźle, a jeszcze lepiej będzie dalej. To żłobki, przedszkola, to reforma urzędów...
Nowa Ruda Miasto, Gmina i Radków
Budować pozytywny wizerunek to lata pracy, stracić można w jednej chwili ... przebrali się w znoszone ubranka, żeby nie powiedzieć w „łachy”, ubrudzili pyłem węglowym sprzed 20 lat. Udają zdegradowanych, nieomal zdegenerowanych. Dlaczegóż to gminy, które po 20 latach transformacji mają się czym pochwalić, zapisały się do Aglomeracji Wałbrzyskiej, która wywojowała pieniądze tak z Unii Europejskiej jak i zasobów Woj. Dolnośląskiego (spore pieniądze) na odbudowę regionu „zdegradowanego społecznie, gospodarczo i technicznie”. Północne gminy Ziemi Kłodzkiej „łyknęły ten haczyk” „darmowych...
Now Ruda miasto, Now Ruda gmina i Radków gmina miejsko-wiejska w Aglomeracji Wałbrzyskiej
Wiosną tego roku do Aglomeracji Wałbrzyskiej przystąpiły m.in. te trzy gminy z Powiatu Kłodzkiego. Główny powód? Ano taki, że Unia Europejska przeznacza na rozwój zdegradowanych regionów ok. 80 mld EURO, z czego poważna kwota może trafić właśnie do zdegradowanej Aglomeracji Wałbrzyskiej. Co zawiera Deklaracja Aglomeracji Wałbrzyskiej? Przede wszystkim zobowiązuje się do partnerskiego współdziałania na rzecz 300-tysięcznej społeczności 14 gmin z Wałbrzychem na czele, budowę wspólnej strategii rozwoju z uwzględnieniem wytycznych U.E., a także współpracę z zarządem Woj. Dolnośląskiego i...
Widziane z Wrocławia
Urząd Marszałkowski podzielił nasze województwo na tzw. skupienia (czyli obszary o podobnych właściwościach). Powiat kłodzki znalazł się w skupieniu VI razem z powiatem dzierżoniowskim, świdnickim, wałbrzyskim oraz zgorzeleckim i bolesławieckim. Czyli jesteśmy w skupieniu w dwóch grupach: południowo-wschodniej i północno-zachodniej części województwa. Co nas łączy? Oj, i tu jest niedobrze - bowiem do wspólnych barier rozwojowych skupienia VI należą: * w sferze uwarunkowań demograficznych - procesy depopulacyjne - to jest ubytek liczby ludności (tylko w bolesławieckim była stagnacja), * ujemne...
Kulawe jest Kłodzko
Miasto urzędników, handlowców, bez przemysłu innowacyjnego. Nie uświadczysz w Kłodzku ani jednej firmy typu „Krzemowej Doliny”. Nie uświadczysz tu żadnej nowalijki nowoczesności, żadnej też z tradycyjnych, wysokiej jakości marek. Oczywiście można mówić o General Electric czy Steinhoffie ale to tylko montownie tego co na świecie wymyślono, bez wzorcowni, zaplecza laboratoryjnego czy technologicznego. Kiedyś w Kłodzku był i KFUT i „Kłomet”, które potrzebowały i inżynierów i techników i konstruktorów.... Czymże zatem dziś jest Kłodzko? Powtórzę: urzędniczym, handlowym centrum Ziemi Kłodzkiej....
Meandry X, czyli o "świetym Bogusławie", który nieczego nie wiedział
Lokalna prasa poświęca ostatnio dokonaniom pana Burmistrza Szpytmy sporo miejsca, publikując nie tylko krytyczne artykuły, ale i wywiady z nim samym. Właśnie taki wywiad ukazał się ostatnio w „Gazecie Kłodzkiej” pod wiele znaczącym tytułem „Chce rozmawiać o kanale”. Komentując ten tekst, pominę milczeniem fakt, że jak zwykle wszystkiemu winna opozycja PO, bo to jest „jasne”?... Ośmielę się jednak polemizować z panem Burmistrzem jako z bohaterem owej niewielkiej literackiej formy, jaką jest wywiad. Otóż nasz podmiot literacki, pytany przez znanego noworudzkiego dziennikarza, pana R. Pielę, o...
Meandry kłodzkiej polityki, czyli czy Burmistrz kłamie?... cz. IX
meandry1.jpg
Właśnie przeczytałem w „Informatorze Samorządowym Kłodzka” tygodnika „Euroregion Glacensis” z dnia 7 grudnia br. arcyciekawy artykuł pt.:„ Młynówka aferą niepłynąca” i bardzo żałuję, że autor przedstawionych w nim rewelacji nie podpisał się nawet pseudonimem, nie mówiąc o nazwisku. Ten pseudowywiad z Burmistrzem i jego Zastępcą, biegaczem schodowym, jest absolutnym mistrzostwem świata w robieniu ludziom wody z mózgu. Dlaczego? Otóż pan H. Urbanowski z iście cierpiętniczym zażenowaniem wyznaje, cyt.: „Do tej pory nie wiem, skąd w niektórych mediach wzięła się kwota 3-4mln zł, którą rzekomo „...
Poznaj smak prawdziwej czekolady
Czekolada. To nie produkt, to cud natury. Ważne, by go nie zepsuć, nie zeszpecić, nie ograbić ze smaku i aromatu. Nie zabrać mu wspaniałej, jedwabistej konstrukcji. I pozwolić na otulenie naszego ciała fantastycznym ciepłem. Jedna z klientek sklepu Madagaskar po wypiciu filiżanki gorącej czekolady powiedziała: czuję się tak, jakby moja mama przytuliła mnie pod cieplutką kołdrą i objęła ramieniem. Całe życie czekałam na spotkanie czegoś tak dobrego. W dniu św. Mikołaja, 6 grudnia sklepy Madagaskar zaprosiły na Święto Czekolady. Każdy klient sklepu miał okazję spróbowania smaku czekolady na...