Historia
O dawnych wyborach w Kresowej Dolinie – lata 1950-90
Po pierwszych „przetarciach” wyborczych nowej władzy „ludowej” w Polsce z lat 1946-1947 (o tym przeczytaj w numerach „Bramy” nr 9-10 z IX i X ub.r.), sprawy publiczne nabrały na każdym szczeblu bardzo „narodowego” charakteru. Jakiekolwiek „wybory” były ustalane wcześniej na szczeblu rządzącej partii PZPR i jej ludowo-demokratycznych przystawek (ZSL i ZD) i ustawiane w postaci jedynie słusznej „narodowej” listy osób. Głosowanie odbywało się metodą bez „skreśleń” aby podkreślić jednomyślność władz proponujących listę osób do danego organu i obywateli dokonujących aktu poparcia w „narodowym...
O miejscowościach przy drodze z Kłodzka do Lądka wg Josepha Köglera - Część II: Ołdrzychowice Kłodzkie... a w tle tragiczny pojedynek i powódź
Wstęp
Zapraszamy Państwa do ciekawej lektury. Poniżej publikujemy II część materiału źródłowego dotyczącego historii dawnego hrabstwa kłodzkiego. Jest to opracowanie wybitnego historyka Ziemi Kłodzkiej Josepha Köglera (1765-1817) pt. Fragmenty z dawnej historii hrabstwa kłodzkiego - o położonych przy drodze powiatowej z Kłodzka do Lądka miejscowościach (Żelazno, Ołdrzychowice Kłodzkie, Rogówka, Trzebieszowice, Radochów, Lądek) (tytuł w wersji oryginalnej: Fragmente aus der älteren Geschichte der Grafschaft Glatz von den an der Landstrasse von Glatz bis Landeck gelegenen Ortschaften (Neuländel...
O miejscowościach przy drodze z Kłodzka do Lądka wg Josepha Köglera Część I: Kłodzko – Żelazno i w tle... mroczna historia morderstwa.
Wstęp
Zapraszamy Państwa do ciekawej lektury. Poniżej publikujemy materiał źródłowy dotyczący historii dawnego hrabstwa kłodzkiego. Jest to opracowanie wybitnego historyka Ziemi Kłodzkiej Josepha Köglera (1765-1817) pt. Fragmenty z dawnej historii hrabstwa kłodzkiego - o położonych przy drodze powiatowej z Kłodzka do Lądka miejscowościach (Żelazno, Ołdrzychowice Kłodzkie, Rogówka, Trzebieszowice, Radochów, Lądek) (tytuł w wersji oryginalnej: Fragmente aus der älteren Geschichte der Grafschaft Glatz von den an der Landstrasse von Glatz bis Landeck gelegenen Ortschaften (Neuländel, Eisersdorf,...
Powiedzcie mi, czy to normalne?
Członek facebookowej grupy Kłodzko przed rokiem 1945, Zbyszek Drobik, na swoim profilu opublikował zdjęcie kamieni chodnikowych z tabliczkami (tzw. stolpersteinów) w bawarskim mieście Landhshut.
Z napisów na nich wynika, że Jeanette Scheinmann i jej mąż Nathan przeżyli Zagładę, bo w 1938 r. uciekli do Polski.
Moja fiksacja (możecie to nazwać fiołem lub rozwiniętą wyobraźnią, czy to normalne?) natychmiast podsunęła mi związki z Kłodzkiem przed rokiem 1945. Wiecie jakie?
Pierwszy. W październiku 1938 roku Niemcy wyrzucili z kraju na granicę polską w Zbąszyniu 15 000 Żydów pochodzących z Polski...
Pamięci Henryka Wenzla
Zmarł Georg Wenzel (1928–2023), historyk Altheide i sympatyk Polanicy, co udowodnił na różne sposoby, wydając książkę o przeszłości miejscowości Altheide oraz publikując wiadomości o dzisiejszym rozwoju polskiego uzdrowiska Polanica. W czasach kryzysu i niedoborów w Polsce, także po powodzi, organizując i pilotując dziesiątki ciężarówek z zaopatrzeniem, nie zwracając uwagi na głosy krytyczne ze środowiska „wypędzonych”. Wiele lat wspierał także finansowo ośrodek szkolno-wychowawczy sióstr józefitek i dom opieki dla kobiet w Szalejowie Górnym.
Zawsze ciekaw wiadomości z rodzinnego miasta,...
Dawne wybory i referenda w Kresowej Dolinie. Część 2
W pierwszych dniach roku 1947 prawie zakończyła się akcja werbunku agenturalnego UB wśród członków komisji obwodowych powiatu bystrzyckiego. Jedynym opierającym się został Aleksander Danielski z Komisji Obwodowej nr 1 w Bystrzycy, który co prawda był członkiem prorządowego Stronnictwa Demokratycznego, ale „sympatyzował z PSL”. Trwały też intensywne i nieskuteczne poszukiwania „tajnego aparatu PSL”, bo ten oficjalny już właściwie nie istniał. Spośród 56 członków obwodowych komisji, 46 było delegowanych z PPR, 3 z PPS, 6 z SL, no i ten jeden z SD.
W połowie stycznia, na kilka dni przed wyborami...
Mój 8 listopada
Jest wieczór, 8 listopada 2021 roku. Siedzę z żoną przy zastawionym – tak na miarę wieku i zdrowia – specjalnie przystrojonym stole w dużym pokoju, w którym zwykle czcimy ważne dla nas wydarzenia, a więc i przyjmujemy gości. Siedzimy we dwoje, bo tylko my zostaliśmy z tych, którzy tę tradycję utrzymywali, a teraz ich już nie ma wśród nas, żyjących. Dlatego, jak zwykle, w tym dniu już wcześniej byliśmy na cmentarzach, przy ich grobach żeby im dać dowód pamięci, a nam wyróżnić ten dzień spośród innych.
To rodzinna tradycja. Największe święto rodzinne, które wprowadziłem wiele lat temu, kiedy...
Altheider Presseschau / Polanicki Przegląd Prasy. Odc. 11. PAŹDZIERNIK
To już ostatni odcinek przeglądu prasy sprzed stu lat, a nawet więcej. O czym przeczytamy? Wojenne braki rynkowe (psychoza sprawia, że wykupuje się wszystko, co starsi znają z okresu sprzed 1989 r., a młodsi z szaleństwa zakupów w początkowym okresie pandemii Covid-19). Dużo o nowych dzwonach, co komunikuje się ze stuleciem istnienia polanickiej parafii katolickiej (1 października 1923 r.). Rewelacyjne informacje o otwarciu nowego budynku poczty (funkcjonującego do dzisiaj) i jego wystroju. Ciekawe, czy ktoś jeszcze pamięta te herby miast oraz szklarza i spragnioną dziewicę? W poprzednim...
Fenomen dawnej karty pocztowej
Moda na ten rodzaj korespondencji zrodziła się w połowie XIX w. i trwała przez ponad 150 lat. W 1865 r. po raz pierwszy wpadł na pomysł wprowadzenia do obiegu tzw. „pocztowe listki” (niem. Postblatt) tajny radca dr Heinrich Stephan. Jednak propozycja jego, potraktowana jako zamach na uświęconą przez tradycję tajność prywatnej korespondencji, została odrzucona przez Niemiecką Pocztę. Tymczasem w 1868 r. Poczta Cesarska Austro-Węgierska zaakceptowała podobny pomysł Emmanuela Hermanna – prof. ekonomii na Akademii Wojskowej w Wiedniu i zdecydowała się na rozpowszechnianie odkrytych kart...
Altheider Presseschau / Polanicki Przegląd Prasy. Odc. 11. WRZESIEŃ
Już na dobre zadomawiamy się w latach 20., sto lat temu. We wrześniu mamy pierwsze oceny mijającego sezonu. Obchodzi się jubileusze, żegna zmarłych członków społeczności (Albin Eschrich, Josef Wenzel oraz jego wnuk Georg, niedawno ukończone 95 lat, to ważni członkowie polanickiej społeczności), donosi o budowie mostów (te wspomniane w tekście jako jedyne przetrwały napór żywiołu podczas wielkiej powodzi 25 lat temu!) i planuje inwestycje. Dziś trochę zdumiewa, że ul. Lipowa kończyła się jeszcze przed ul. Kłodzką. Wyjaśnia się zagadkę tajemniczego kamienia niedaleko domu wypoczynkowego...
KŁODZKO, PARK KRESOWIAN - 16 lipca 2023 r. 80. ROCZNICA LUDOBÓJSTWA NA KRESACH WSCHODNICH
W dniu 16 lipca 2023 r. w Kłodzku, przy Pomniku Pamięci w Parku Kresowian, odbyły się uroczyste obchody Narodowego Dnia Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczypospolitej Polskiej.
Gospodarzami uroczystości byli Tadeusz Szewczyk – prezes Stowarzyszenia Kresowian Ziemi Kłodzkiej, Maciej Awiżeń starosta kłodzki, Michał Piszko burmistrz Miasta Kłodzka oraz Zbigniew Tur wójt Gminy Kłodzko.
Adam Łącki – prezes Towarzystwa Miłośników Ziemi Kłodzkiej w imieniu Tadeusza Szewczyka, który z przyczyn zdrowotnych nie mógł uczestniczyć w obchodach,...
Altheider Presseschau / Polanicki Przegląd Prasy. Odc. 10. SIERPIEŃ
Tym razem w naszym przeglądzie prasy przeskok do lat 20. ub. wieku. To jeszcze kilka lat wolnej prasy, bowiem po 1933 r. NSDAP przejmie wszystkie tytuły prasowe i odtąd będzie wychodzić już tylko partyjna „Grenzwacht für die Grafschaft Glatz”. Inne poglądy będą zakazane i tępione. Tu specjalnie pokazujemy też, że temat szkoły zawodowej kształcącej polanicką młodzież pojawił się już przed stu laty, a wielka sztuka gościła na polanickiej scenie już wiele lat temu.
1929
„Grafschafter Nachrichten“. Nr 69, środa, 21 sierpnia 1929
gn. Polanica-Zdrój.
• Pod koniec lipca gazety były pełne doniesień o...
Podróż historyka przez historię...
Niedawno przeczytałam wspaniałą książkę Normana Richarda Daviesa „Na krańcach świata”. Pozycja licząca ponad 800 stron – solidna pod względem objętości, a co za tym idzie – i treści. Autor, znakomity brytyjsko-polski historyk, mający na swoim koncie wiele opracowań dotyczących historii Polski i Europy, tym razem podjął podróż dookoła świata i w ten sposób powstała książka, którą określa się jako najlepszą książkę podróżniczą wśród książek historycznych, i najlepszą historyczną wśród książek podróżniczych.
Wyprawa dookoła świata, obejmowała następujące kraje i miasta: Azerbejdżan, Zjednoczone...
Altheider Presseschau / Polanicki Przegląd Prasy. Odc. 9. LIPIEC
Znowu konieczność wyboru.
W tym miesiącu przeczytamy o promocjach stosowanych przez właścicieli pensjonatów, w tym o święcie kozła, nierozważnej kąpieli w rzece przepływającej przez Polanicę (czy teraz przy pustynnieniu klimatu da się jeszcze utopić w Bystrzycy w lipcu – pomijając powodzie!). Ciekawe, że w lipcu, w odstępie 30 lat doszło do wykolejenia pociągów. Mamy też echa obchodów stulecia polanickiego uzdrowiska w 1928 roku. Niestety obszerną relację z głównych uroczystości poznamy dopiero po tłumaczeniu i opracowaniu całości, czyli nie wiadomo kiedy. Bogaty program kulturalny jednego...
78 rocznica zakończenia II wojny światowej
Pod pomnikiem w Hołdzie Obrońców Ojczyzny w Parku Sybiraków w Kłodzku, odbyła się uroczystość upamiętniająca 78 rocznicę zakończenia II wojny światowej. Uroczystość została zorganizowana przez Związek Żołnierzy Wojska Polskiego w Kłodzku, Stowarzyszenie Żołnierzy i Przyjaciół Wojsk Górskich „Karpatczycy”, przy wsparciu Starosty Kłodzkiego i Kłodzkiego Ośrodka Kultury.
Posterunek honorowy przy Pomniku Żołnierza Polskiego wystawiła Grupa Historyczna 10 Sudeckiej Dywizji Piechoty Wojska Polskiego. Na uroczystość przybyli m.in.: Maciej Awiżeń – starosta kłodzki, Monika Wielichowska – posłanka na...
Informacje z kłodzkiego Ratusza
*Pamięci Roberta Stando
19 maja w Parku Sybiraków miała miejsce uroczystość odsłonięcia ławeczki i tablicy pamiątkowej, poświęconych pamięci Roberta Stando, a stojących przy alei jego imienia. Odsłonięcia tablicy okrytej flagą Kłodzka dokonał burmistrz Michał Piszko w towarzystwie starosty Macieja Awiżenia i pana Leszka Michalskiego, wieloletniego przyjaciela Roberta Stando. W uroczystości wzięli także udział członkowie grupy „Robertarium”, dyrekcja, nauczyciele i uczniowie LO im. B. Chrobrego w Kłodzku, którego Robert Stando był absolwentem. Obecni byli także przedstawiciele instytucji...
Altheider Presseschau / Polanicki Przegląd Prasy. Odc. 8. CZERWIEC
I tym razem fragmenty będą krótsze. Przecież to początek wakacji! Kilka zaledwie informacji o losach prominentnych osób lub też zasłużonych dla miejscowości i okolicy. Otwarcie kąpieliska przypadło na deszczową pogodę, niedobrze wróży dalszym jego losom. Może na kolejne otwarcie po stu latach będzie słonecznie. Tak jak i dzisiaj szerzy się szyldoza i psucie uzdrowiska jaskrawymi reklamami.
1893
Nr 24. „Echo des Heuscheuer-u. Mense-Gebirges“.
Sobota, 17 czerwca 1893
Według doniesień, w Wolanach zmarł nagle w środę rano na wylew krwi do płuc baron Fritz von Falkenhausen. W chwili...
Nieznany marsz śmierci. Spotkanie w Muzeum Ziemi Kłodzkiej
Temat marszów śmierci z obozu Auschwitz-Birkenau, mających na celu zapewnienie siły roboczej na terenach pozostających jeszcze pod kontrolą Wehrmachtu, jest na ogół powszechnie znany. Zaczęło się wtedy, gdy 12 stycznia z przyczółka baranowsko-sandomierskiego przypuściły szturm oddziały 1. Frontu Ukraińskiego, przesuwając się w kierunku Wisły i Śląska. Ale marsze śmierci odbywały się wówczas w całej Europie, było ich około 100, w których maszerowało pod knutem groźbą śmierci w przypadku zwolnienia tempa 250 000 więźniów.
Nieznany był jednak fakt, że także Kłodzko i Ziemia Kłodzka były...
Altheider Pressespiegel / Polanicki Przegląd Prasy. Odcinek 7. MAJ
Tym razem fragmenty z przedwojennej prasy będą krótsze. Nie chciałbym zmęczyć naszych Czytelników długą lekturą, bo przecież wiosna i maj! Dłuższej lekturze można będzie się oddać w pełni, gdy kiedykolwiek tłumaczenie i opracowanie całości dostaną zielone światło, które niestety widzę coraz bardziej odległe. Kiedyś wspomnimy o tym więcej, teraz niestety ominie Państwa ciekawy reportaż z odsłonięcia pomnika Georga Haasego, twórcy uzdrowiska Altheide i wizjonera, o którym już chyba pisałem. Pomnik ten, dłuta wybitnego wrocławskiego rzeźbiarza Theodora von Gosena, zaginął po wojnie. Jest...
Altheider Pressespiegel / Polanicki Przegląd Prasy. Odcinek 6. Kwiecień
Chyba nie było dotąd równie trudnego wyboru. Niestety, trzeba było z żalem pominąć takie relacje jak z zebrania z 1891 r., kiedy to szalejowski proboszcz Pragal ostrzegał przed nadchodzącym socjalizmem, ze spektaklu z 1920 r. ze zbiórką pieniężną w celu ponownego ufundowania dzwonów zabranych na potrzeby wojenne, relacji z zebrania Rady Miejskiej w kwietniu 1933 r., kiedy burmistrz Julius Spak upamiętnił urodziny kanclerza Rzeszy Hitlera, ale nie pomogło mu to w pozostaniu na stanowisku, bowiem błyskawicznie dookoptowano nowych nazistowskich radnych, którzy zażądali jego odwołania....
ZBRODNIE O KTÓRYCH NIE WOLNO ZAPOMNIEĆ
Gloryfikowanie „żołnierzy wyklętych” przez Narodowy Bank Polski
NBP wydał monetę kolekcjonerską, upamiętniającą postać Józefa Kurasia „OGIEŃ”, zbrodniarza, który po II wojnie światowej mordował niewinnych ludzi. Na temat zbrodniczych działań Kurasia napisano tomy faktów, ograniczę się do kilku.
Jeszcze mało, że Kuraś jest w muzeum w Ostrołęce, na pomnikach, jeden w Zakopanem, który jest kością niezgody mieszkańców (odsłonięcia dokonał w 2006 r. Prezydent III RP), jest w izbach pamięci, na tablicach pamiątkowych, nawet w kościołach, jest na rondach, ulicach, placach. Nawet „ŻW” mają tablicę na...
Altheider Pressespiegel / Polanicki Przegląd Prasy. Odcinek 5. Marzec
Oto przełom wieków i już burzliwy wiek XX. Czytamy o zakupie uzdrowiska przez nowego właściciela i jego zamiarach inwestycji na szeroką skalę. Chociaż niewiele z tego udało mu się urzeczywistnić, to dokonał jednego – odkrył największe źródło wody mineralnej – Wielką Pieniawę. Doniesienia obfitują w różnorodne elementy: psychologiczne (nieszczęsny wynalazca, który wpadł w furię), ekologiczne (zanieczyszczenie rzeki, z której pobliscy mieszkańcy, jak przed wiekami, czerpią wodę do picia; ostrzeżenie przed deptaniem przebiśniegów) i gminną politykę. Echa Wielkiej Wojny, jak nazwano potem I...
Z tradycji kulinarnych dawnego hrabstwa kłodzkiego
W grudniu 2022 r. ukazała się ciekawa pozycja pt. „Książka kucharska hrabstwa kłodzkiego”, wydana przez wydawnictwo Zbigniewa Franczukowskiego „PRESS Forum” z Polanicy Zdroju. Publikacja opiera się na książce niemieckiej „Grafschaft Glatzer Kochbuch”, wydanej w 1991 r., do której przepisy zebrała Elfriede Rathmann (ur. w Pokrzywnie). Wydanie w języku polskim pozwala zapoznać się współczesnym mieszkańcom Ziemi Kłodzkiej z dawnymi przepisami. Książkę wydano niezwykle starannie i efektownie, wzbogacono o ilustracje Josepha Andreasa Pausewanga (1908–1988), rysownika i malarza, należącego do...
Altheider Pressespiegel / Polanicki Przegląd Prasy. Odcinek 4. Luty
Zbliżamy się do przełomu wieków i wchodzimy w burzliwy wiek XX. Dopiero za kilkanaście lat wybuchnie I wojna światowa, która wiele zmieni, a za pół wieku druga, która zmieni jeszcze więcej. Obok prozaicznych wydarzeń są też takie, które wnoszą nowe elementy do dotychczasowej historii lokalnej. W jednej z notatek mowa o pogrzebie i zasługach Wenzela Hoffmanna (1829–1896). Nieoczekiwanie natrafiamy na notatkę mówiącą o rozdawnictwie węgla dla ubogich. Czy Państwu to czegoś nie przypomina? Oprócz wiadomości o licznych festynach, przeczytamy o nieznanej fabryczce zapałek w Wolanach oraz...
Altheider Pressespiegel / Polanicki Przegląd Prasy. Odcinek 3. Styczeń
Przybliżmy teraz, zgodnie z zapowiedzią, czas i okoliczności opisywanych wydarzeń. Kilkanaście lat wcześniej, w 1873 r., Wenzeslaus Hoffmann zakupił uzdrowisko Polanica z przynależnym majątkiem ziemskim, a ponieważ miejscowość jako kurort była wtedy szerzej nieznana – to Hoffmann stał się właściwym twórcą uzdrowiska. Już w 1874 r. zbudował dom inspekcyjny, kotłownię parową, restaurację i pawilon nad Źródłem Jerzego, rok później budynek gospodarczy i pensjonat na drugim brzegu Bystrzycy. Źródło Józefa otrzymało w 1885 r. gustowne zadaszenie, a niechronione do tej pory źródło na łące – ujęcie i...
- « pierwsza
- ‹ poprzednia
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- …
- następna ›
- ostatnia »