Historia

Aczysaj. Losy i miejsca
K-bałdsu.jpg
„Aczysaj. Losy i miejsca” to polsko-kazachski projekt realizowany przez Bystrzyckie Stowarzyszenie Pamięci Zesłańców Sybiru i Ofiar Represji. Celem projektu jest zachowanie pamięci historycznej w społecznościach lokalnych w Polsce i Kazachstanie, a także zebranie nowych informacji dotyczących losów zesłańców. Na początku lipca prowadziliśmy prace terenowe i poszukiwania materiałów archiwalnych w południowym Kazachstanie. Kilka słów wyjaśnienia: Aczysaj (spotyka się również pisownię Aczi-saj) to górnicza osada w gó-rach Karatau w rejonie turkiestanskim. Od XIX wieku działała tu niewielka...
Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa
ludo.jpg
11 lipca br. obchodziliśmy Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczypospolitej Polskiej. Data ta ma przypominać o ofiarach rzezi wołyńskiej i innych mordów dokonanych na obywatelach II RP w czasie II wojny światowej (Polakach, Żydach, Ormianach, Czechach i przedstawicielach innych mniejszości). W Kłodzku pod pomnikiem Polaków pomordowanych na Kresach Wschodnich starosta Maciej Awiżeń złożył wiązankę kwiatów i oddał hołd poległym.
Wieś bogata w historię - zabytki Starego Wielisławia
Magdalena Fil
2.jpg
Ziemia Kłodzka jest częścią Euroregionu Glancesis. Jej potencjałem jest wielokulturowe dziedzictwo. W regionie można odnaleźć wiele pomników historii: większych (np. zamki, pałace) i mniejszych (rzeźby wolnostojące, kapliczki przydrożne). Turystyczne zainteresowanie regionem niesie z sobą potrzebę ciągłego poszerzania oferty i promocji. Stosunkowo dobrze radzą sobie z tym miasta, inaczej wygląda to w wioskach. Wiele pomników kultury materialnej wciąż czeka tam na swoje „odkrycie”. Często zdarza się, że sami obecni mieszkańcy nie są świadomi ich kulturowej wartości. Z tego powodu wiele z tych...
Andreas Ernst - kłodzki architekt. Czy warto o nim pamiętać?
ernst.jpg
Na spotkanie pod tym zagadkowym hasłem zorganizowane 6 kwietnia br. w Muzeum Ziemi Kłodzkiej przez Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Niemieckiej w Kłodzku i dyrekcję Muzeum przybyli licznie zainteresowani tematem mieszkańcy Kłodzka. Prezentację sylwetki tego zasłużonego dla rozwoju naszego miasta architekta i budowniczego oraz jego dzieł – w postaci wielu pięknych, nie tylko secesyjnych kamienic i budowli – profesjonalnie przygotowali kustosz Joanna Jakubowicz oraz fotograf Tomasz Gmerek nie pomijając zdjęć obrazujących obecny stan techniczny, w wielu przypadkach katastrofalny, niektórych z nich...
Powtórka z historii
Czystka w wojsku w II RP po zamachu stanu w 1926 r. doczekała się zwolenników po objęciu władzy przez PiS w 2015 r., z chwilą gdy ministrem obrony narodowej został Antoni Macierewicz. Z niewielką różnicą… Zamach Piłsudskiego nie skończył się jednak w dniu 14 maja wraz z zrzeknięciem się urzędu przez prezydenta Stanisława Wojciechowskiego. Nie na zmianie ustroju opierała się sanacyjna dyktatura, lecz na charyzmie przywódcy i aparacie represji. Po ustaniu walk aresztowano ponad tysiąc osób, a kilku generałom, m.in. W. Zagórskiemu, postawiono też zarzuty natury kryminalnej i osadzono ich w...
Z archiwum kościoła parafialnego w Kłodzku (cz. 2) - OGRÓJEC
Ogrójec-MF_0417.jpg
Kłodzka kolegiata nazywana w latach pięćdziesiątych XX w. potocznie kłodzką katedrą bądź bazyliką jak najbardziej na tę nazwę zasługuje, choć wątpliwe jest uprawnienie do jej używania. Pierwsze wzmianki o tym miejscu według niektorych źródeł datowane są na 1183 r. lub związane z zakonem Joanitów 1194 r. Budowla musiała być bardzo okazała, bo jak podają źródła historyczne w 1319 r. miała dziewięć ołtarzy. Kościół w obecnym kształcie architektonicznym ufundował metropolita praski arcybiskup Arnoszt z Pardubic w 1344 r., który szkolne lata spędził w kłodzkiej szkole joannitów. Budowa trwała do...
Z archiwum kościoła parafialnego w Kłodzku
kłodzko2.jpg
„Odpis Aktów Szpitalnych Domu Starców Obywateli Katolickich Kłodzka i Kościoła św. Marii Magdaleny” wyciągnięty z Archiwum Kościoła Parafialnego w Kłodzku /Odpis wykonany w latach pięćdziesiątych dwudziestego wieku, autor nieznany/ Kościół św. Marii Magdaleny w Kłodzku Literatura; 1.Ks.Dr.Monse; Minoritenkirche und Minoritenkloster zu Glaz (Arnestuskalender 1927); 2. O.Hubert Reichel; der Spittelberg bei Glaz (Arnestuskalender 1927); 3.Paweł Henkel; Das katolische Burgerhospital zu Glaz ( Aus der Caritas-arbeit in der Grafschaft Glatz 1929) Jeżeli samo Kłodzko datuje się od roku 981, to...
Lesica dziękuje za dach na kościele
dach2.jpg
dach1.jpg
Lesica to wieś łańcuchowa leżąca przy granicy państwa nad małym dopływem Dzikiej Orlicy. Powstała w wyniku granicznych sporów panów kłodzkich i czeskich w XVI w. W XIX w. ośrodek tkactwa chałupniczego oraz ośrodek ruchu turystycznego ze względu na walory pobliskiego przełomu Dzikiej Orlicy. Kamienny, barokowy kościół filialny św. Marcina z 1706 r., zaprojektowany przez Konstantyna Kristena, poddany gruntownej renowacji w 1848 r. (przemalowano freski, wymieniono dach na ceramiczny typu dwuspadowego). W 1858 r. częściowo spłonął od pioruna, jednak szybko odbudowano go. Zawdzięczał to...
Teresa Radzikowska - wspomnienie
Radzikowska-Teresa.jpg
Nie żyje pani dr Teresa Radzikowska – znana lekarka, uczestniczka kultury. Kiedy ubywa osób, które poznałam w młodości, myślę, że wszystko co było przedmiotem naszych wysiłków i wzruszeń nie mogłoby odbywać się bez aprobaty środowiska. Tworzyli go ludzie związani z nami zainteresowaniami i przyjaźnią. Pani Teresa była ważną częścią tego środowiska. Od zawsze zaprzyjaźniona z muzealnikami i rodziną Państwa Brejterów, spotykałyśmy się zwykle przy okazji różnych wydarzeń kulturalnych. Kiedy przeniosłam się do Galerii BWA uczestniczyła w naszych wernisażach i wieczorach artystycznych. A Jej Mama...
Dziewiąte Spotkanie Kresowian w Kłodzku
inf.wł.
kres2.jpg
kres1.jpg
Dziewiąta edycja Spotkania Kresowian po latach odbyła się w sobotę, 22 października. Tradycyjnie Spotkanie zaczęło się przy Pomniku w Parku Strażackim, gdzie zostały złożone kwiaty w Hołdzie Pamięci Polakom pomordowanym na Kresach Wschodnich w latach 1939-1947. A od godz. 15.00 w Gimnazjum Publicznym im. Wł. S. Reymonta rozpoczęła się II część Spotkania, wypełniona wykładami, koncertami i występami artystycznymi. Oczywiście nie zabrakło też „chliba kulikowskiego”.
Starków - mała wieś z wielką historią
st2.jpg
st1.jpg
W dniu 9 września br. w niewielkiej miejscowości Starków k. Kłodzka miało miejsce niecodzienne wydarzenie. W miejscowej świetlicy odbyło się spotkanie podsumowujące projekt „Zapomniane Zabytki Ziemi Kłodzkiej. Starków – mała wieś z wielką historią”. Zrealizowała go 15-osobowa, nieformalna grupa młodzieży o nazwie „Detektywi Przeszłości”, na co dzień uczniowie Kłodzkiej Szkoły Przedsiębiorczości, pod opieką p. Marka Królikowskiego, nauczyciela historii i regionalisty. Młodzi odkrywcy mają na swoim koncie już kilka projektów o tematyce regionalnej, w tym projekt „Stary Wielisław, wieś z...
Światowe Dni Młodzieży w Radkowie
S. Bożek
Bożków-Światowy Zlot Mlodzieży Radków.jpg
Pewnie niewielu mieszkańców Radkowa i okolic pamięta, że w latach osiemdziesiątych odbył się światowy zlot młodzieży, w którym uczestniczył przewodniczący tego ruchu mieszkający w Mongolii. To wielkie spotkanie organizował na prośbę przewodniczącego tego ruchu Stanisław Bożek, którego aktywnie wspierała Kinga Rusin oraz jej ojciec Paweł, przyjaciel Kazimierza Górskiego. Nie było to święto na miarę dni młodzieży odbytych w tym roku w Krakowie, brały w nim udział jedynie małe grupy przedstawicieli z różnych kontynentów świata, które na ten czas zjechały pod Szczeliniec Wielki i radkowski zalew...
Międzynarodowe Dni Pamięci Sandarmoch-Sołowki
Uczestnicy projektu na Sołowkach.jpg
W czasie wakacji szkolnych od 1 do 11 sierpnia br. młodzież z Liceum Ogólnokształcącego w Bystrzycy Kłodzkiej wraz z grupą Rosjan brała udział w Międzynarodowych Dniach Pamięci na Uroczysku Sandarmoch i Wyspach Sołowieckich. W drodze na Sołowki zwiedziła Petersburg. Wyjazd był częścią projektu „Młodzież wobec historii” Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół ZSO współfinansowanego przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia, a współorganizatorem byli członkowie Memoriału z Petersburga i Pietrozawodska. Opiekunami grupy byli: Ewa Magierowska i Janusz Kobryń. Ze strony rosyjskiej:...
Uroczystości w 6 rocznicę odsłonięcia i poświęcenia pomnika pamięci Polaków
inf. M.Z.
pomnik.jpg
Reprezentujący władze Powiatu Kłodzkiego - starosta Maciej Awiżeń oraz Dariusz Kłonowski, przewodniczący Rady Powiatu, a także władze Gminy i Miasta Kłodzka oraz licznie zgromadzeni Mieszkańcy w niedzielę 19 czerwca br. w Kłodzku wzięli udział w uroczystości zorganizowanej w 6 rocznicę odsłonięcia i poświęcenia pomnika pamięci Polaków pomordowanych na Kresach Wschodnich przez nacjonalistów z organizacji OUM-UPA w latach 1939-1947.
Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia 2016 - Chodorów - cukrowe miasto
(zsa)
szeremeta01.jpg
Chodorów to niewielkie, senne, miasteczko w obwodzie lwowskim (do 1945 roku – powiat bóbrecki, woj. lwowskie). Już 3 lipca zawitają tam uczniowie Zespołu Szkół Alternatywnych w Kłodzku, aby po raz czwarty wziąć aktywny udział w akcji organizowanej przez Studio Wschód i TVP Wrocław „Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia”. Do tej pory porządkowaliśmy cmentarz w nieodległym od Chodorowa Żydaczowie. W tym roku dokończymy jego oczyszczanie, ale większość czasu spędzimy w Chodorowie. Przed nami kolejny cmentarz, na którym zachowały się nagrobki naszych rodaków. W przeciwieństwie do poprzedniego jest...
Przemarsz Średniowiecznej Straży Miejskiej
Bogdan Szmyd
Przemarsz 2016p25.jpg
„…nadejdzie wiosna Roku Pańskiego 1428, śnieg w załomach jeszcze leży, choć o świcie już trele kosów słychać… Po sromotnej klęsce 18 marca 1428 w bitwie pod Nysą, gdzie ostatnie tchnienie wydało prawie 1000 herbowych z jazdy chorągwi biskupiej Konrada Oleśnickiego, rycerstwa śląskiego z Janem Ziębickim i najemników kłodzkich Puty z Czastolowic (Prokop Wielki ze swoimi taborytami to uczynił) ...ci ostatni choć oporządzeni to że zwieszonymi głowami wracają do dobrze ufortyfikowanego Kłodzka, garstka rycerzy śląskich, a i joannici mistrza Ruperta Lubińskiego też do Kłodzka zmierzają by odpór dać...
II Bieg Tropem Wilczym
inf.UGNR
Bieg Tropem Wilczym w Gminie Nowa Ruda.jpg
W niedzielę, 28 lutego Wójt Gminy Nowa Ruda otworzyła II Bieg Tropem Wilczym, który miał miejsce we wsi Wolibórz. Na starcie stawiło się ponad 80 osób. W tym samym dniu odbyła się też uroczystość nadania rondu w Ludwikowicach Kł. nazwy Żołnierzy Wyklętych. Imię zostało nadane na wniosek radnych Gminy Nowa Ruda.
Żołnierzom Wyklętym w hołdzie
SAM_5134.jpg
SAM_5088.jpg
Różne są formy pamięci o tych, któ-rzy, wierni własnym ideom, cierpieli i oddawali życie za kraj, dla dobra i bezpieczeństwa współobywateli. Od potomnych należy im się pamięć i hołd w czystej postaci, bo tylko wtedy ma to sens. W największym Biegu Pamięci w Polsce – Tropem Wilczym – który odbył się 28 lutego, wzięło w Szczytnej udział około 150 osób – młodzieży i dorosłych, tych którzy znaleźli się na liście startujących i tych, którzy do biegnących dołączyli w ostatniej chwili. Urząd Miasta i MOK sfinansowali całe przedsięwzięcie – zakup pakietów startowych, koszty obe-cności pielęgniarza,...
Historia Ścinawki Górnej wspomnieniami pisana
inf.wł.
scin1.jpg
historia-okładka.jpg
6 marca w Centrum Inicjatyw Wiejskich odbyło się spotkanie promujące książkę powstałą w oparciu o wspomnienia mieszkańców. Publikację zrealizowało Stowarzyszenie „Zespół Ludowy Katarzynki”.
Kartkowy PRL powraca
Popularne, zastępcze, podobne i inne (nie)prawdopodobne historie, dla wielu z nas jedno skojarzenie. Siermiężny PRL. Dla młodszego pokolenia prawie abstrakcja. Reglamentowane słodycze, malutki przydział często bez pokrycia, a jeśli się trafiły, to przeterminowane i o smaku wyjątkowo zastępczym. Braki wszędzie, teraz obfitość produktów. Nie wychodząc z domu można kupić wszystko, wiadomo. Wtedy życie na kartki, życie w kolejce, kolejka do życia. Rzucony, nie wiadomo jaki, kiedy i gdzie, towar. Brało się wszystko, bo wszystko się przyda. Towar – ważna zastępcza waluta. Było, minęło. Zostały...
Apel do Kłodzczan
inf.wł.
W ramach tegorocznych 55. Dni Kłodzka zorganizowana będzie wieczornica poświęcona mieszkańcom, którzy w latach 1945 i 1946 przybyli, jako jedni z pierwszych do Kłodzka. Nie będzie to akademia, nie uroczysta sesja Rady Miasta, ale właśnie wieczornica, na której głównym punktem programu będą nie tylko wspomnienia pierwszych mieszkańców naszego miasta, bo niektórzy przecież byli dziećmi i czasu przybycia nie pamiętają, ale wypowiedzi na temat wybranego epizodu z życia w tym pięknym mieście. Pomimo kilku wcześniejszych prób nie udało nam się do tej pory upamiętnić tego wydarzenia. Mamy jednak...
Nieoczekiwane wskrzeszenie kłodzkiej synagogi
Synagoga_w_Klodzku_poczt.jpg
synagoga pokaz.jpg
Synagoga nazajutrz po nocy kryształowej.jpg
Obecność Żydów w Kłodzku W średniowieczu kłodzcy Żydzi posiadali parcelę znajdującą się przed Bramą Czeską (przy zbiegu dzisiejszych ulic Czeskiej i Armii Krajowej), na której dokonywano pochówków, jednak po ich wygnaniu w XV w. nie zachowała swej funkcji. Po 1810 r. przed Żydami, mieszkańcami pruskiego Kłodzka, pojawił się problem utworzenia nowego kirkutu. Były spory o lokalizację, więc bogatsi postanowili stworzyć prywatne cmentarze rodzinne. Pierwszy dokonał tego Seelig Caro ze Świdnicy, który urządził go na parceli nr 2 przed Zieloną Bramą (rejon obecnego placu Jagiełły). Z kolei Moritz...
W 77. rocznicę "nocy kryształowej"
synagoga pokaz.jpg
Noc z 9 na 10 listopada 1938 r. nazwano „Kristallnacht” („nocą kryształową”) od rozbitych wystaw z grubego szkła kryształowego i luster. Tej nocy spłonęły setki synagog, tysiące żydowskich sklepów i domów. Stało się tak w nakręcanej przez nazistów spirali przemocy, gdy hitlerowski propagandysta Goebbels wydał radiową odezwę, by bronić „niemieckości przed semickim szowinizmem”. Podpalono również synagogę w Kłodzku, zbudowaną w 1885 przy Grünestrasse (ul. Wojska Polskiego) według projektu wrocławskiego architekta Alberta Graua. Klub Otwartej Kultury zaprosił kłodzczan do Nota Bene Cafe Club na...
Chcieć to móc
R.Ch.
W dniach 21-24.09. 2015 chór ,,Jutrzenka” z Łotwy obchodził w Polsce 15-lecie swojej działalności. Został założony w 2000 roku przy Oddziale Związku Polaków w Rezekne. Chór z czasem rozwinął swoją działalność, stał się zespołem o własnych tradycjach, mającym konkretne kierunki działalności. Obecnie koncertuje w wielu krajach Europy i zdobywa nagrody na festiwalach. Ostatnim osiągnięciem było w maju 2015 r. II miejsce na Międzynarodowym Festiwalu Chórów Żeńskich w Bułgarii. Wykonują muzykę duchowną, jak i utwory polskie klasyczne, pieśni współczesnych kompozytorów polskich oraz pieśni...
Międzynarodowe Dni Pamięci Sandarmoch
syberia1.jpg
syberia.jpg
W dniach 4-9 sierpnia 2015 roku grupa młodzieży, członków Bystrzyckiego Stowarzyszenia Pamięci Zesłańców Sybiru i Ofiar Represji, wzięła udział w Międzynarodowych Dniach Pamięci Sandarmoch – Sołowki 2015. Program Dni Pamięci obejmował udział w uroczystościach na Sandarmochu (Republika Karelia) – miejscu masowych pochówków między innymi ofiar Wielkiego Terroru (ok. 8000 osób w tym 1111 więźniów z tzw. sołowieckiego etapu), więźniów Biełtbałtłagu oraz na Wielkiej Wyspie Sołowieckiej, w miejscu dawnego cmentarza. W uroczystościach wzięli udział członkowie Memoriału, dzieci i wnuki...