Historia
Metropolita Przemysko-Warszawski - Jan Martyniak
JAN (JOAN) MARTYNIAK - arcybiskup, metropolita przemysko-warszawski obrządku greckokatolickiego. Urodził się 20 VI 1939 r. w Spasie koło Starego Sambora w rodzinie rolniczej Wasyla i Marii z Zygmuntów. Chrzest i sakrament bierzmowania otrzymał 24 VI 1939 r. w greckokatolickiej cerkwi w Terszowie. Lata dziecięce spędził w rodzinnym Spasie, gdzie na życie religijne mieszkańców dominujący wpływ miał słynny monaster św. Onufrego ojców bazylianów w pobliskim Ławrowie. Ojciec przyszłego metropolity wcielony podczas II wojny światowej do armii radzieckiej, zginął w niemieckim obozie jenieckim koło...
Kościoły i kaplice Ziemi Kłodzkiej - Piotrowice Dolne
Mała wieś złożona z pozostałości dwóch osad, osobno położonych, noszących nazwy Piotrowice Dolne
i Górne. Zabudowa wznosi się na stokach Żelaznych Gór i grzbietu Krowiarek leżących w Masywie Śnieżnika. Najbliższe ich otoczenie stanowią niewielkie użytki rolne.
Kaplica pw. Matki Bożej Częstochowskiej zbudowana w latach 1970-1973, na rzucie prostokąta z półkolistym wykończeniem. Pani Maria Pielech /zm. w 1984/ w ciągu życia przeżyła 3 zawały serca, w zamian za zdrowie postanawiła wybudować kaplicę Matki Bożej. Fundatorami kaplicy są wspomniana p. Maria oraz Tadeusz Łęgowski, który po śmierci...
Wspomnienie Sybiraków (5)
Po chwili na horyzoncie Szłapa dostrzegł światło w domku. Ponaglał mnie bym szedł za nim. Przed domem padłem. Szłapa kołatał do drzwi. Długo nie chcieli otworzyć. Kobieta pytała: - Kto tam? Kto tam? Szłapa wiedział, że wcześniej w okolicy krążył wróżbita i ludzie chętnie go przyjmowali. Więc mówi: - Wróżbitą jestem! Kobieta otworzyła. Ja już wejść nie mogłem. Wniesiono mnie do mieszkania. Byłem wymęczony i bardzo śpiący. Gdy się obudziłem ujrzałem piec, ławy i kobietę. Miałem przemrożone palce rąk. Bolały mnie bardzo. Podano mi do picia ciepłego mleka. Wypiłem łyk i zemdlałem. Nazajutrz...
Kościoły i kaplice Ziemi Kłodzkiej - Długopole Górne
Duża wieś łańcuchowa w rowie Górnej Nysy. Ciągnie się wzdłuż Nysy Kłodzkiej na długości około 3 kilometrów. Długopole Górne jest wsią rolną. Istnieje na dzień dzisiejszy Kamieniołom Piaskowca, który jest eksploatowany. Wieś ma znaczne walory krajoznawcze i krajobrazowe z bardzo licznym i zróżnicowanym zespołem zabytkowej zabudowy.
Kościół parafialny pw. św. Piotra i Pawła - pierwotnie drewniany, obecnie wzniesiony jako renesansowy w 1595 r. Został dość gruntownie przebudowany na barokowy w XVIII w. Jest to malowniczo rozczłonkowana budowla salowa, z wydzielonym, wielobocznie zamkniętym...
Mija rok od śmierci Naszego Proboszcza
Był dowcipny i inteligentny. Mieszkańcom Szczytnej służył 19 lat. „W mojej rodzinie mężczyźni umierają około 60. roku życia, więc i mnie to czeka” - powiedział mi kiedyś. Jakiś czas potem dowiedziała się, że jest nieuleczalnie chory.
W sierpniu 2007 r. przeprowadziłam z proboszczem BENEDYKTEM NARLOCHEM wywiad dla „Panoramy Zdrojowej”. Mówił wtedy o... swojej drodze do kapłaństwa:
- Zawsze byłem blisko Kościoła. Przez 15 lat byłem organistą, a księdzem zostałem w wieku 39 lat. Dlaczego tak późno? Mój ojciec zginął na wojnie. Byłem najmłodszym dzieckiem w rodzinie i uważałem za swój moralny...
Wspomnienie Sybiraków
Zarobki zesłańców były liche. Głód dokuczał wszystkim. Ci, którzy mieli zapasy odzieży i pościeli, wymieniali ją na żywność u miejscowej ludności. Pomoc z Unry dotarła do nas tylko jeden raz i to nie do Soworska, a tylko do Tei, oddalonej od nas o 37 km. Po te dary poszedłem do Tei z Polakiem, Szłapą. Wzięliśmy sanki - i w drogę. W ciągu dnia dotarliśmy do Tei. Tam zanocowaliśmy u Polaka, Siedleckiego, mieszkającego tam z dwiema córkami. Siedlecki poczęstował nas zupą ziemniaczaną. Nazajutrz udaliśmy się po dary Unry do magazynu. Prowadził go Rosjanin. Dostaliśmy masła 25 kg (dwie skrzynki),...
Kościoły i kaplice Ziemi Kłodzkiej - Stary Waliszów
Duża wieś łańcuchowa na granicy Rowu Górnej Nysy, u podnóża Wysoczyzny Idzikowa i Krowiarek. Zabudowania ciągną się na długości około 5,1 kilometra w malowniczej krętej dolinie, wzbogacone założeniami dworsko-folwarcznymi i licznym zespółem starej zbudowy.
Kościół parafialny pw. św. Wawrzyńca wzniesiono po 1269 r., wielokrotnie przebudowywano i remontowano. W latach 1898-1902 zbudowano nowy neoromański, z częściowym wykorzystaniem starych murów, m.in. wieży z 1524 r. nadbudowanej w 1902 r. Jest okazałą budowlą murowaną, kamienno-ceglaną z wydzielonym prezbiterium i wieżą zwieńczoną iglicowym...
Wpomnienia z Syberii (3)
We Władzimirsku naszą rodzinę umieszczono w starej łaźni. Jej powierzchnia miała około 60 m. Mieszkaliśmy tam około sześciu miesięcy. W budynku łaźni był duży piec, na którym spaliśmy. Po sześciu miesiącach umieszczono nas w baraku. W baraku tym mieszkała też polska rodzina Waców. Łącznie mieszkało około 20 rodzin. Nazwisk ich niestety nie pamiętam.
Ojciec i bracia Józef i Władysław pracowali w miejscowej kopalni złota. Urobek z kopalni wywożono koniem. Za pracę w kopalni płacono. Za te pieniądze trzeba było kupować żywność. Z informacji jaką zaraz po naszym zakwaterowaniu we Władzimirsku,...
Wspomina Jan Miedło (cz.2)
Dobrze pamiętam dzień deportacji 10 lutego 1940 r. Do mieszkania o godz. czwartej rano wszedł Rosjanin i czterech Ukraińców. Wszyscy byli uzbrojeni. Rozpoczęli rewizję. Szukali broni. Przewracali łóżka, szafy, skrzynie. Na spakowanie się dali nam pół godziny. Mogliśmy zabrać to, co chcieliśmy. Braliśmy głównie odzież, pościel, żywność i obuwie.
Po spakowaniu się załadowaliśmy toboły na stojące na podwórzu sanie i konwojowani przez enkawudzistów dotarliśmy do Słobody Złotej, do majątku. Tam staliśmy do godz. 12. Brat, Stanisław otrzymał jeszcze zgodę, by pójść do domu po niezbędne rzeczy. W...
Trochę historii bożkowskiej
„W gazecie nr 12 przeczytałem wkładkę o szkołach. Chodzi mi o Zespół Szkół Agrotechnicznych w Bożkowie. Jest taka sprawa, że ja byłem głównym księgowym w Ośrodku Szkolenia Kadr Rolniczych i doskonale pamiętam, że
w Zamku bożkowskim najpierw była składnica muzealna. Zaś Instytut Upraw Nawożenia i Gleboznawstwa - Zakład Doświadczalny „Narożno” miał swoją siedzibę w majątku ziemskim w Bożkowie. Kadra kierownicza IUNG-u to byli hrabiowie - Grodzicki, Horodyński i Sikorski. Do IUNG-u należało ok. 200 ha użytków rolnych. W IUNG-u były prowadzone poletka doświadczalne ze zbożem i okopowymi. Po...
Kościoły i kaplice Ziemi Kłodzkiej - Jodłów
Wyludniająca się wieś łańcuchowa nad Jodłówką na wys. ok. 670-815 m. Najwyżej położona wieś w Masywie Śnieżnika i Górach Bialskich, jedna z najwyżej położonych na Ziemi Kłodzkiej. W dolnej części sąsiaduje z rozrzuconymi zabudowaniami Potoczka. Wieś rolniczo-letniskową, funkcjonują tu dwa ośrodki wczasowo-kolonijne, gospodarstwa agroturystyczne i domki letniskowe. Znajduje się tu jeden z bogatszych i piękniejszych zespołów zabudowy wiejskiej, w pełni zasługujący na ochronę wraz z krajobrazem.
Kościół filialny pw. św. Jana Chrzciciela (parafia Boboszów) z 1756, barokowy, murowany, jednonawowy...
Wspomnienia Sybiraków (cz.1)
„Lęk o przeżycie kolejnego dnia opuścił nas (wspomnienia z Ałtajskiego Kraju)” Przed wyjazdem do województwa tarnopolskiego mieszkaliśmy w Zarogowie, powiat miechowski, województwo krakowskie. Ziemi w Zarogowie mieliśmy zaledwie cztery morgi, dzieci czworo. Mieszkała z nami również moja matka, Jadwiga Glaz. Łącznie było nas siedem osób. Trudno było utrzymać się tak liczniej rodzinie z tych czterech morgów. Mój mąż, Bronisław, dowiedział się z prasy, że władze państwowe sprzedają ziemię w województwie tarnopolskim po korzystnych cenach. Pojechał więc tam, zorientował się co i jak, i...
Zapowiedź nowej publikacji sybirackiej
Wydana przez Koło Związku Sybiraków w Bystrzycy Kłodzkiej książka „Wspomnienia Sybiraków. Zbiór tekstów źródłowych” spotkała się z dużym zainteresowaniem mieszkańców Ziemi Kłodzkiej, a także Sybiraków z innych stron kraju. Wywołała wręcz poruszenie, zwłaszcza wśród rodzin i współtowarzyszy niedoli. Nadesłali nam oni także swoje wspomnienia i dokumenty. W oparciu o nie powstaje właśnie druga książka zawierająca wspomnienia, które nie zostały zamieszczone w pierwszej części z powodu braku miejsca, wspomnienia i dokumenty nadesłane przez Sybiraków, a także nowe relacje, zebrane w okresie...
Kościoły i kaplice Ziemi Kłodzkiej - Kłodzko
Opisywana poniżej kaplica znajduje się na Mariańskiej Górce, na lewym brzegu Jodłownika, w dolnej części Wojciechowic, ale leżąca w granicach Kłodzka.
Kaplica Matki Bożej Pocieszenia /Mariańska Górka 333 npm lub Wzgórze Marii/, pochodząca prawdopodobnie z pocz. XVIII w., przebudowana w 1810 r. Jest to skromna budowla salowa, nakryta dwuspadowym dachem z którego wyrasta sygnaturka z prześwitem.
Do wnętrza prowadzi skromny portal o fantazyjnym wykroju nad-proża, a w środku znajduje się m.in. późnobarokowo-klasycystyczny ołtarz. Przed kaplicą stoi kolumna maryjna z 1875 r. Obok domek pustelnika...
Kościoły i kaplice Ziemi Kłodzkiej - Goworów
Największa wieś w południowej części Ziemi Kłodzkiej. Leży w Rowie Górnej Nysy i Masywu Śnieżnika. Zachowała układ wsi łańcuchowej ciągnącej się na długości około 3 km wzdłuż potoku Goworówki, na wysokości około 470-600 m. Najbliższe otoczenie wsi stanowią rozległe użytki rolne na stosunkowo dobrych glebach. Wieś ma znaczne, ale mało wykorzystywane, walory krajobrazowe i krajoznawcze.
Goworów zachował układ z bardzo interesującym zgrupowaniem zabudowy, przeważnie murowanej o cechach charakterystycznych dla pogranicza czesko-śląskiego.
Kościół filialny pw. św. Piotra i Pawła /parafia Roztoki/...
Wspomnienia z Syberii - Jan Miedło (cz.1)
Tam spędziłem swe dzieciństwo, które dzieciństwem nie było. Mój ojciec, Karol Miedło, urodził się we wsi Poczapińce powiat i woj. Tarnopol. Matka, Maria Kinal, urodziła się w Chodaczkowie Wielkim. Ojciec w okresie I wojny światowej był powołany do wojska. W 1920 r. brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Po zawarciu związku małżeńskiego osiedlił się we wsi Jankowce, gdzie kupił 7 ha ziemi z parcelacji. W Jankowcach mieszkaliśmy do 1937 r. Rodzina nasza była bardzo liczna, bo dziesięcioosobowa: ojciec Karol r.1882, matka Maria r.1884, bracia: Józef r.1916, Władysław r.1924, Stanisław r.1927...
Niezwykły dokument z 1500 r.
Na wysatwie w Muzeum Ziemi Kłodzkiej znajduje się dokument stanowiący znaczący przyczynek do poznania dziejów i kultury religijnej Kłodzka. Pisał o nim o. dr Antoni Dudek OFM w nr 16 “Gazety Prowincjonalnej”. Znany ze swojej pasji badacza-historyka O. dr podjął z miejsca starania, aby dokument łaciński przemówił po polsku. Zamieścił tłumaczenie tekstu mgr Bogusławy Frontczak, które pozwala na zorientowanie się w jego treści. Tłumaczenie manuskryptów łacińskich jest niekiedy trudniejsze od odczytywania hieroglifów egipskich.
Dowiadujemy się, że z kaplica św. Jakuba Starszego położona w...
Kościoły i kaplice Ziemi Kłodzkiej - Pasterka
Mała wieś o rozproszonej zabudowie, leżąca u podnóża Szczelińca Wielkiego 919 m n.p.m. w Górach Stołowych, otoczona z trzech stron granicą państwową z Czechami. Okolice Pasterki są bardzo malownicze, szczególnie piękny jest widok na oba Szczelińce (Mały i Wielki). We wsi znajduje się schronisko turystyczne PTTK “Pasterka” i ośrodek wypoczynkowy “Szczelinka”.
Kościół filialny pw. św. Jana Chrzciciela (Parafia św. Doroty w Radkowie).
Pierwotnie stała tu drewniana kaplica z 1612 r. W 1786 r. wzniesiono murowany jednonawowy i jednowieżowy kościół o cechach skromnego baroku.
Wewnątrz zachowało się...
Wspomnienia Sybiraków - c.d.
Polacy z kolonii Roześmiana, Krzywcze oraz pobliskiej Germanówki prowadzili bardzo ożywione życie towarzyskie. W Germanówce organizowano zabawy, przyjęcia z okazji świąt i uroczystości państwowych, zebrania. Chętnie tam jeździliśmy. Władze państwowe również o nas troszczyły się. Zachęcano rolników do sadzenia drzewek owocowych, orzechów, propagowano postęp rolniczy. Sadzonki drzew owocowych kupowaliśmy na spłaty ratalne. Wielu Polaków dobrze znało język ukraiński, rozmawiało z Ukraińcami w ich języku. Nie było w tym nic złego. Jednak ksiądz uważał, że nie należy tak postępować. Nawet na...
Kościoły i kaplice Ziemi Kłodzkiej - Wójtówka
Niewielka wieś łańcuchowa, malowniczo ciągnąca się wzdłuż Borówkowego Potoku na wysokości 470-600 m w Górach Złotych, w pobliżu Lądka Zdroju. Na dzień dzisiejszy tętni życiem, gdyż powstały tu nowe i zostały zagospodarowane ze starych budynków letniskowe domki.
Kościół filialny pw. św. Antoniego (parafia Narodzenia NMP Lądek Zdrój) wzniesiony w latach 1853-1854. Jednonawowy, z półkoliście zakończonym prezbiterium i płaską elewacją frontową zwieńczoną małym tympanonem. Nakryty dachem dwuspadowym z okazałą sygnaturką z prześwitem i hełmem. Wewnątrz skromne wyposażenie z XIX w., m.in. ołtarz,...
Kościoły i kaplice Ziemi Kłodzkiej - Szczytna
Uprzemysłowione miasto leży w dolinie Bystrzycy Dusznickiej między Górami Bystrzyckimi i Górami Stołowymi. Miasto powstało z połączenia 7 wsi wraz z przysiółkami, tworzących dużą gromadę. Szczytna jest siedzibą władz miejskich i gminnych, ma charakter przemysłowo-rolniczo-letniskowy. Jest tu huta szkła kryształowego “Sudety”. Miasto na dzień dzisiejszy zmienia swoje oblicze. Wyeksponowano deptak spacerowy w centrum. Opisywany niżej kościól znajduje się na szczycie Szczytnik 589 m, stanowiący kulminację najmniejszego i najniższego stoliwa Gór Stołowych oraz osiedla o tej samej nazwie. Na tym...
Wspomnienia Marianny Krzyworzeki - c.d.
Zbudzone dzieci biegają nieubrane po izbie, nogi bose, a na dworze taki mróz. – Cóż ja pocznę? – myślę sobie – Matko Boska, co tu robić, co pakować, co do ubrania, co do jedzenia? Głowę całkiem straciłam. Mąż stał pod ścianą, nic mi nie mógł pomóc. Kazali mi wziąć coś do jedzenia na drogę. Myślę, co tu wziąć? Pobiegłam do kurnika, złapałam kurę. Ukrainiec mówi, żeby kury nie brać. Wyrzuciłam tę kurę. Miałam trochę oleju. Wzięłam ten olej i trochę mąki. A ci wciąż popędzają mnie. Dzieci źle ubrane na taki mróz. Zabrałam pierzyny, opatuliłam nimi dzieci już na saniach.
I tak na tych saniach...
Wspomnienia Marianny Krzyworzeki - c.d.
W wagonach starsi ludzie chorowali i umierali. Jedna z kobiet, chyba była to pani Żurek, urodziła w pociągu dziecko. Niestety długo nie pożyło. Wkrótce zmarło. Wyniesiono je z wagonu jak i poprzednich zmarłych. Gdzie pochowano? Nie wiadomo. Gdy dojeżdżaliśmy do Ałtajskiego Kraju, to tam na każdej stacji odczepiano wagony, jeden albo dwa. Rozwożono nas do różnych osiedli w tajdze.
My trafiliśmy do osiedla Sidorowka, rejon Barnauł. W Sidorowce stał długi barak. Wewnątrz barak nie był podzielony na izby. Po obu stronach były prycze, na środku był piec. Aby było ciepło trzeba było palić całą dobę...
Kościoły i kaplice Ziemi Kłodzkiej - Szczytna-Batorów
Wieś łańcuchowa - obecnie część Szczytnej - malowniczo położona w dolinie Czerwonej Wody u podnóża Gór Stołowych. Batorów powstał około 1770 r. jako osada robotnicza wzniesiona przy hucie szkła. Na dzień dzisiejszy szklarstwo w Batorowie nie istnieje. Hutę zlikwidowano. Produkowano tu kiedyś barwione, grawerowane i złocone szkło kryształowe.
Kościół filialny - kaplica pw. św. Anny /parafia św. Jana Chrzciciela Szczytna/.
Stoi u nasady skalnego grzbietu o nazwie Hanula. Wzniesiona w 1707 r. wraz z pobliskim przysiółkiem - Góra Anny, na szlaku pątniczym do Wambierzyc. W drugiej połowie XVIII w...
Kościoły i kaplice Ziemi Kłodzkiej - Jaworek
Wieś łańcuchowa na granicy Rowu Górnej Nysy i Masywu Śnieżnika. Leży na wysokosci ok. 480-570 m. Najbliższe otoczenie wsi stanowią rozległe użytki rolne wykorzystujące dobre gleby na podłożu piaskowców kredowych. Jaworek zachował duży zespół zabytkowej zabudowy wiejskiej o zróżnicowanych formach. Sąsiaduje z Domaszkowem.
Kościół filialny pw. św. Barbary /parafia Wilkanów/, barokowy, murowany wzniesiony w 1791 r. jako kościół cmentarny. W XIX i XX wieku był remontowany. Jest to niewielka budowla jednonawowa, nakryta dwuspadowym dachem z kwadratową wieżą od zachodu nakrytą ostrosłupowym hełmem...
- « pierwsza
- ‹ poprzednia
- …
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- następna ›
- ostatnia »