WIDZIALNE i NIEWIDZIALNE • CUDA LITERATURY od A do Z

Jaka jest niewyobrażalna moc imaginacji twórczej nie trzeba nikogo specjalnie przekonywać. Literatura piękna to wyjątkowy przykład potęgi wyobraźni pisarzy, dzięki której my – odbiorcy możemy przenieść się w nierealny świat, gdzie niemożliwe staje się możliwym. Nowe horyzonty i nieskończona liczba światów – wszystko na wyciągnięcie ręki. „Czytać to znaczy tłumaczyć” jak twierdzi Wystan Hugh Auden („Ręka farbiarza i inne eseje”, Warszawa 1988) oraz „Żadna książka – zwłaszcza słownik – nie istnieje w pełni bez swoich czytelników” podkreśla Alberto Manguel w „Słowniku miejsc wyobrażonych” (Warszawa 2019).
Przestrzeń kreowana – pisarze – siła wyobraźni – czytelnicy
Czy opowiadane historie mogą trafić wprost do naszej wyobraźni? Czy dalej już sami potrafimy stwarzać fikcję? Czy staniemy się nienasyconymi poszukiwaczami? Czy podróż bez mapy z osobliwą kontemplacją wyimaginowanej przestrzeni stanie się zachęcającą propozycją dla miłośników dobrej literatury i szansą na subiektywne projekcje? Może poeta miał rację, pisząc słowa, że „najpiękniejszy jest przedmiot / którego nie ma” (Zbigniew Herbert, „Studium przedmiotu”, Wrocław 1995). Jak się przekonać? Sądzę, że wyobraźnia nam podpowie. Albo nowa wystawa w holu wypożyczalni kłodzkiej biblioteki pomyślana jako skromny ukłon dla fenomenu artystycznej fantazji i źródło kolejnych lektur. Kusząca (nie)miejscami, które istnieją tylko w geografii wymyślonej, utrwalone przez pisarzy i odczytywane przez odbiorców.

I jak Imaginarium literackie
„Poza mapą. Imaginarium literackie” to projekt zainspirowany prawdziwą perełką wydawniczą. Rok temu ukazał się polski przekład „Słownika miejsc wyobrażonych” autorstwa Alberto Manguela (argentyńskiego pisarza, edytora, tłumacza) i Gianniego Guadalupiego (włoskiego historyka) poszerzony o kilkanaście rodzimych haseł (PIW, 2019). Aż 1001 stron (jak słynna „Księga tysiąca i jednej nocy”) wyjątkowego przewodnika o najważniejszych, najciekawszych, też mało znanych i fikcyjnych światach stworzonych siłą imaginacji autorów. Poza opisami słownik zawiera mnóstwo map, rysunków, grafik związanych z przedstawianymi miejscami. Dzięki niemu, możemy powrócić do ulubionych krain bądź odkryć je na nowo. A jak Arcydzieło wskaże drogę.

E jak Ekspozycja
Prezentowana wystawa to skromny wybór z ogromnego księgozbioru, cuda literatury od A do Z jak w słowniku, ale w układzie niekoniecznie alfabetycznym z dużą dawką swobody. A jak Arcydzieło, F jak Fantazjana, może J jak Jezioro Śniętego Karpia słynące z najprzedniejszej wody sodowej lub L jak Lailonia, R jak Rymy, O jak Osiełkowo, itp. Są też Wyspy, Zamki, Miasta, Krainy z krótką notą zachęcającą do odkrywania światów równoległych. Pojawia się Olga Tokarczuk, noblistka, która przypomina istotę „Tajemnicy przez duże T” i słynną „grafikę Flammariona”. Ten metaforyczny rysunek do dziś budzi zachwyt. Ziemia na tle wszechświata według fantazji średniowiecznych i wędrowiec wychylający się poza krawędź firmamentu. Piękna, wymowna wizja.

Ć jak Ćwiczenia z geografii kreowanej
Wszystkich uważnych i dociekliwych tropicieli starszych oraz młodszych zapraszamy do zabawnej podróży bez mapy i poznawania tajemnic skrywanych w pisarskim wszechświecie. Dla zainteresowanych mamy pozornie trudny quiz, by przywołać (nie)miejsca. Podpowiedzi są „Poza mapą” w wystawowym IMAGINARIUM LITERACKIM. Wystarczy mocno się rozglądać i czytać. Tylko 35 pytań, poważnych i z humorem. Wiecie, gdzie leży Prawiek? Czy Wycinanki są do czytania? Znacie Literacki Koniec Świata lub mistrzynię wyobraźni i osobliwą fankę wszelkich kapci, łapci, papci oraz wszelkich niedoparek? A może dziwacznych koneserów żab? Potraficie przetłumaczyć z jęz. starolailońskiego: „Jeździć brawurowo na małym różowym słoniu bez ucha, potrząsając zarazem chorągiewką bladoniebieską z jedwabnej wstążki i kręcąc młynka palcami krwiście pomalowanymi”?
Za każde 5 poprawnych odpowiedzi książka, za całość góra książek. Wypełnioną kartę (do pobrania też na stronie www.biblioteka.klodzko.pl) należy przynieść do wypożyczalni PiMBP w Kłodzku. Niespodzianka będzie od ręki. Podróż bez mapy tylko do końca lutego 2021 r. Tajniki pisarskiego uniwersum z zagadkową czytelniczą przygodą czekają na fanów dobrych książek.

W jak Wyobraźnia
Na koniec pofantazjujmy sobie – wszyscy chętnie sięgną po lektury, tak jak bohaterka z opowieści Klausa Hagerupa „O dziewczynce, która chciała ocalić książki” (Warszawa 2019). Dlaczego? Sprawdźcie sami. Albo zaproście „Panią Wyobraźnię”... Wesołej literackiej przygody. Każdy Cz jak Czuły czytelnik jest mile widziany.

Poza mapą . IMAGINARIUM LITERACKIE IX 2020 • II 2021
wystawa w holu wypożyczalni Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Marii Dąbrowskiej w Kłodzku.