Sołectwa w Gminie Lądek Zdrój - cz. 2

ORŁOWIEC
W 2016 r. Gmina Lądek-Zdrój i mieszkańcy malowniczo położonej w paśmie Gór Złotych wsi Orłowiec będą mieli okazję obchodzić niebagatelną, bo aż 670- rocznicę pierwszej wzmianki o należącej ówcześnie do Państewka Karpieńskiego rolniczej wsi. Długa i ciekawa historia miejscowości, a także różne losy jej kolejnych właścicieli i mieszkańców opisywane są zarówno w przewodnikach turystycznych, jak i w opracowaniach historycznych i przyrodniczych. Przepiękna lokalizacja wsi wśród malowniczych, zalesionych pasm górskich, unikalna przyroda i ogromny, niewykorzystany dotychczas potencjał zasługuje na szczególne uwzględnienie jej turystycznych, historycznych i przyrodniczych walorów w strategii rozwoju gminy Lądek Zdrój. Bezpośrednie sąsiedztwo z Czechami, bliskość Uzdrowiska Lądek-Zdrój i stacji narciarskiej Czarna Góra, to również ogromne zalety położenia Orłowca, stanowiące o potencjalnych możliwościach rozwoju turystyki i rozwoju wsi. Pierwotnie, ciągnąca się ponad 3 km wieś Orłowiec (dawniej Schonaw – 1352, Jesionów – 1945, Ustronie – 1948) była wsią rolniczą. Aktualnie Orłowiec powoli staje się atrakcyjnym celem turystycznych wędrówek i wypoczynku. Przebiegające przez wieś szlaki turystyczne prowadzące na górę Borówkową, górę Jawornik Wielki, zamykająca wieś malownicza Przełęcz Różaniec, a przede wszystkim ciągnące się kilometrami leśne dukty, czyste powietrze, cisza i możliwość obcowania z przyrodą, stanowią ogromną atrakcję turystyczną o każdej porze roku. Śnieżnicki Park Krajobrazowy, Obszar Natura 2000 – to hasła przyciągające do Orłowca miłośników górskich wędrówek, sportów zimowych, ekologów i mieszkańców miast spragnionych kontaktu z naturą. Tu mogą zobaczyć czarne bociany, kruki, orliki krzykliwe, tu również mogą podziwiać dziko rosnące storczyki, pasące się na łąkach stada jeleni oraz posłuchać nocnego pohukiwania puchacza. Dawna wieś rolnicza, dziś powoli staje się turystycznym zapleczem Lądka-Zdroju. Mieszkańcy, choć w większości dojeżdżają do pracy w mieście, dostrzegają i wykorzystują turystyczne walory wsi. Stopniowo rośnie baza noclegowa, od lat działa stadnina koni „Stanica Jesionów” oferująca naukę jazdy
i konne wycieczki po leśnych drogach.
W bezpośrednim sąsiedztwie zabytkowego kościółka, na terenie sołeckim wybudowana została piękna drewniana wiata służąca zarówno mieszkańcom jak i turystom, planowane jest również wykonanie miejsc parkingowych. Przybywa też w Orłowcu nowych mieszkańców, niektórzy osiedlają się na stałe, inni bywają weekendowo z planami osiedlenia się w przyszłości. Zapraszamy do odwiedzania strony internetowej wsi Orłowiec: www.orlowiec.ladeckiewioski.pl
sołtys Orłowca

RADOCHÓW
Radochów (niem. Reyersdorf ), wieś łańcuchowa położona na wys. ok. 390-430 m n.p.m. Pierwsza wzmianka o Radochowie pochodzi z 1362 r. Jego nazwa pochodzi od imienia Richard i pierwotnie oznaczała wieś Richarda „Rycharczdorf”, prawdopodobnie jej właściciela lub założyciela. W skład Radochowa zalicza się oddalone od centrum wsi kolonie i przysiółki: Gruszczyn (przy drodze do Orłowca) i Kłodno (dzisiaj administracyjne przyłączone do Kątów Bystrzyckich). Radochów został ulokowany wzdłuż doliny Białej Lądeckiej, przy trakcie handlowym ze Śląska do Czech przy tzw. Solnej Drodze. W okresie średniowiecza Radochów był znaczną miejscowością, o czym świadczy utworzenie w 1384 r. parafii. W burzliwej historii Radochów bywał często niszczony i plądrowany w wyniku wielu wojen. Działo się to m.in. w 1488 r. podczas wojny głogowskiej, gdy wojska śląskie z Paczkowa napadały miejscowości doliny Białej Lądeckiej, a także w okresie potopu szwedzkiego, czego dowodem jest czteroszczytowa kapliczka postawiona w miejscu, w którym pochowano czterech szwedzkich generałów. Radochów był wsią rolniczą ale rozwijały się tu także usługi. W okresie największego rozwoju znajdowały się tu karczmy, młyny, rzeźnia oraz poczta. Od 2 poł. XIX w. wieś pełni funkcję miejscowości turystyczno-wypoczynkowej. Dzięki otwarciu w 1897 linii kolejowej łączącej Kłodzko ze Stroniem Śląskim oraz udostępnieniu Jaskini Radochowskiej, turyści coraz chętniej odwiedzali tutejsze atrakcje. Dodatkowym magnesem Radochowa jest kalwaria z Kaplicą na Cierniaku, do której prowadzi ponad 200 pątniczych schodów – znana i ceniona przez pielgrzymów, którzy zanoszą tu swoje troski. Do najcenniejszych zabytków Radochowa należą kościół Św. Mikołaja, kaplica Matki Bożej Wspomożenia Wiernych na górze Cierniak oraz zespół dworski pochodzący z XVII w. Najważniejsze imprezy organizowane w Radochowie: 8.III Dzień Kobiet, 3.V Dzień Strażaka, 27.VI Rozpoczęcie Wakacji, 15.VIII Uroczystości Odpustowe na Cierniaku, Festyn Sołecki, 6. XII Spotkanie Mikołajkowe. Zapraszamy.
Sołtys Radochowa

SKRZYNKA
Skrzynka – malownicza wieś położona w gm. Lądek-Zdrój. Obecnie mieszka tu: ok. 367osób. Położona w dolinie po-toku Skrzynczana, prawego dopływu Białej Lądeckiej, na wys. ok. 380-480 m n.p.m. Pierwsza wzmianka o Skrzynce pochodzi sprzed 1353 r., natomiast już przed 1360 r. Skrzynka była wsią parafialną, a w 1412 r. wzmiankowano tutejsze sędziostwo. Wielowiekowa historia Skrzynki związana jest z rolnictwem i rzemiosłem, a w XIX w. nawet z przemysłem (młyn, tartak, wytwórnia materiałów budowlanych). Z końcem XIX w., ze względu na walory krajobrazowe otoczenia, Skrzynka stała się małym letniskiem. Zachowana do dziś zabudowa Skrzynki powstała w 2. poł. XIX i pierwszych latach XX w. Po II wojnie światowej w dawnym folwarku założono PGR (obecnie nie istnie). Ze względu na dobre warunki glebowo-klimatyczne i sąsiedztwo dużych miejscowości wieś zachowała charakter rolniczy. Dzisiaj sprzyja rozwojowi bazy agroturystycznej. Sołectwo położone jest w malowniczej dolinie pomiędzy szczytami Gór Złotych, z Bydlęcą (od płn.) i Żurawcem (od płd). Przez środek wsi przepływa potok Skrzy-nczana, biorący swój początek w lasach położonych we wsch. części wsi, a łącząc się z droszkowskim Brodkiem wpada do rzeki Biała Lądecka, stanowiąc jej prawy dopływ. W centrum miejscowości znajduje się kościół, sklep, remiza OSP, boisko sportowe, świetlica wiejska oraz przystanek autobusowy. Klimat górski sprzyja zdrowiu mieszkańców wsi. Domostwa posiadają własne ujęcia wody. Miejscowość, ze względów przyrodniczych i klimatycznych, jest typowo rolnicza, po obu stronach rzeki usiana polami uprawnymi, łąkami, pastwiskami i lasami. Sołectwo znajduje się na obszarze Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego, unikalnego w skali Sudetów i Polski, stanowiącym ostoje zróżnicowanej roślinności, bogatej geobotanicznej wartości flory. Fauna jest jednym z liczniejszych elementów przyrodniczych parku, należy wymienić m.in. lisa, borsuka, kunę leśną, gronostaja, łasicę, muflona, kozicę, jarząbka cietrzewia, pstrąga tęczowego, dzięcioła, ziębę, pliszkę, zaskrońca, żmiję zygzakowatą. Natomiast jeśli chodzi o bogactwo szaty roślinnej, to należy wymienić m.in. igrę zwyczajną, dziewięćsił, modrzak górski, paprotnik Brauna, trędownik, rzeżuchę gorzką, wilcze łyko. Wieś posiada kilka akwenów wodnych w postaci stawów i cieków wodnych. Mieszkańcy Skrzynki dbają o wygląd swojej miejscowości. Większość prac porządkowych i remontowych na terenie wsi, nierzadko finansowanych z własnych środków, wykonują własnymi siłami, dzięki czemu, w ostatnich kilku latach można zauważyć znaczącą poprawę wizualną Skrzynki, wieś z roku na rok pięknieje. Zabytki: 1.według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisany jest: kościół filialny pw. Św. Bartłomieja z XVIII w., chociaż jego historia sięga o kilka wieków wcześniej. Kościół pochodzi sprzed 1591, przebud. w 1. poł. XVIII w. i XIX w.; wielokrotnie modernizowany stosownie do potrzeb oraz przy użyciu minimalnych środków finansowych. W 1888 r. kościół otrzymał nowe organy wykonane przez organmistrza Luxa z Lądka-Zdroju. W ostatnich latach został gruntownie wyremontowany przy zaangażowaniu mieszkańców wsi. Własnymi siłami i środkami Skrzynczanie wykonali m.in. odwodnienie kościoła oraz uporządkowali teren i wykonali ogrodzenie cmentarza położonego przy drodze w kierunku Trzebieszowic. 2. Zabytkowa Grupa Krzyżowa (1867) z figurami św. Marii Magdaleny, św. Jana Nepomucena, św. Marii Panny i św. Franciszka Ksawerego. 3. Figura św. Jana Nepomucena. Typowa dla terenów Ziemi Kłodzkiej, pochodzi z 2. poł. XIX w. 4. Murowana z cegły Kapliczka Słupowa z końca XIX w., stoi przy gospodarstwie nr 29. 5. Pomnik żołnierzy poległych w I wojnie św. znajdujący się przed remizą strażacką. 6. Kapliczka Polna – wybudowana w XVIII w. przez przodków Stefana Heinza, który w 2005 r. sfinansował jej rewaloryzację.
Jeśli chodzi o kulturę i tradycję w Skrzynce, to na wyszczególnienie zasługuje: Świetlica wiejska i „Skrzynczanki”. Świetlica wiejska jest miejscem spotkań mieszkańców Skrzynki, głównie przy okazji organizacji imprez okolicznościowych oraz zebrań wiejskich. W świetlicy działa także zespół śpiewaczy „Skrzynczanki”. Zespół powstał w 1978 r., przez okres swojego istnienia zdobył wiele nagród na przeglądach i festiwalach muzyki i kultury ludowej. „Skrzynczanki” znane są dobrze na Ziemi Kłodzkiej i Dolnym Śląsku, występowały na wielu scenach w kraju i zagranicą. Tak, więc życie artystyczne we wsi kwitnie od dawna. Turyści, znajdą tutaj ciszę i relaks, a poszukujący refleksji i inspiracji też znajdą coś dla siebie. Obecne tutaj ślady historii dawnej, jej blaski i cienie, każdą wyobraźnię wzbogacą i natchną. Ponadto Skrzynka zaoferować może przepięknie eksponowane trasy spacerowe i szlaki rowerowe, z których można podziwiać naturę w czystej postaci.
Z punktu widokowego w centralnej części wioski na wys. kościoła rozlega się przepiękny widok na krajobraz Gór Złotych. W tle widzimy malownicze pejzaże Masywu Śnieżnika i Gór Bialskich z majestatycznym Śnieżnikiem i Czarną Górą. Znane osoby: Henryk Worcell, właśc. Tadeusz Kurtyka – polski prozaik i publicysta, znany m.in. ze zekranizowanych dzieł pt. Zaklęte Rewiry i Grzech Antoniego Grudy, który mieszkał w Skrzynce w latach 1945-1949. W okresie powojennym utrwalał w licznych opowiadaniach i publikacjach prasowych życie polskich osadników w poniemieckich wsiach na Ziemi Kłodzkiej, w tym mi.in. w Skrzynce. W Skrzynce urodził się syn Tadeusza Kurtyki, polski alpinista Wojciech Kurtyka. Jeden z najwybitniejszych polskich
i światowych himalaistów. Serdecznie zapraszamy do Skrzynki.
Sołtys Skrzynki