Odnowione witraże w kościele w Ścinawce Dolnej

Polacy i Niemcy posiadają wspólne dziedzictwo. Jego zachowanie jest dużym wezwaniem. Dotyczy to także regionu Dolnego Śląska z jego znaczącymi, ale równocześnie zagrożonymi przez substancje szkodliwe dla środowiska, zabytkami sztuki. W regionie wałbrzyskim oraz w pobliskich miejscowościach jak Ścinawka Dolna i Jawor te szkodliwe substancje przyczyniły się w przeciągu setek lat do niszczenia obiektów zabytkowych wraz z ich cennym wyposażeniem. Szczególnie w tych miejscach zachowane świadectwa pełnych cyklów witrażowych ze znanych, niemieckich warsztatów witrażownictwa ucierpiały
i nadal cierpią poważnie. Aby uniknąć niepowetowanych strat zabytków sztuki, należy szukać sposobów ich długotrwałej ochrony. Do takich działań należy stworzenie wzorcowego programu, który poprzez fachowe badania naukowe z zakresu nauk przyrodniczych oraz przykładowe realizacje praktyczne zachęcają do kontynuowania rozpoczętych prac. Projekt dotyczy witraży z okresu późnego historyzmu w kościele katolickim pw. Świętego Jakuba Apostoła w Ścinawce Dolnej, kościoła katolickiego pw. Świętych Aniołów Stróżów w Wałbrzychu oraz ewangelickiego kościoła Pokoju pw. Świętego Ducha w Jaworze.
Całe przedsięwzięcie trwa 24 miesiące, a jego budżet wynosi ok. 200 tys. EUR. We wszystkich obiektach zniszczonych poprzez negatywny wpływ środowiska potrzebne są badania z zakresu nauk przyrodniczych towarzyszące bezpośrednio pracom konserwatorskim, które realizowane są przez pracownię konserwatorską „Witraże Barbara Oleszczuk”. Badania te dotyczą zarówno wyboru nieszkodliwych i długotrwałych środków do konserwacji, jak i wyboru właściwego systemu ochrony, celem uniknięcia dalszych uszkodzeń korozyjnych, szczególnie na wrażliwych witrażach, będących nadal pod silnym działaniem szkodliwych substancji pochodzenia antropogenicznego w bezpośrednim otoczeniu obiektów na Dolnym Śląsku. Badania te prowadzone są przez Federalną Instytucję Badań i Kontroli Materiałów (Bundesanstalt für Materialforschung und-Prüfung) w Berlinie.
Realizacja całego projektu jest możliwa dzięki wsparciu finansowemu „Niemiecko-Polskiej Fundacji Ochrony Zabytków Kultury” (Deutsch-Polnische Stiftung Kulturpflege und Denkmalschutz”) w Görlitz (Zgorzelec) ze środków „Niemieckiej Federalnej Fundacji Ochrony Środowiska” (Deutsche Bundesstiftung Umwelt”) w Osnabrück oraz „Pełnomocnika Rządu Federalnego ds. Kultury i Mediów” (Beauftragten für Kultur und Medien”) Rządu Niemieckiego.
Przy okazji powrotu witraży do kościoła pozwoliłem sobie na chwilę rozmowy z ks. Stanisławem Karabanem - opiekującym się kościołem pw. Św. Jakuba Apostoła, a także kościołem filialnym Św. Apostołów Piotra i Pawła w Raszkowie.
- Od kiedy Ksiądz jest tutaj - w Ścinawce Dolnej?
- Przyszedłem na posługę do tego kościoła, a także filialnego w Raszkowie w 2009 roku. No i od razu „do roboty”, bo dach w kościele przeciekał. To było najważniejsze - naprawa dachu. Proszę popatrzeć jeszcze są widoczne zacieki. No i oczywiście kolejne remonty, odnawianie.
Przyszedł też czas na witraże - Fundacja Niemiecko-Polska odnowiła je nam i już są znów w pełnej krasie. Ooo, widzi Pan te urządzenia poniżej witraży? Będą one przez najbliższy rok rejestrowały wszelkie zmiany i informowały o potencjalnych zagrożeniach. Witraże są bardzo cenne - to wytwory sztuki monachijskiej.
A na co dzień? Jak to zwyczajnie jest: śluby, chrzty, pogrzeby... jestem tu sam, a pracy naprawdę sporo. Nie narzekam jednak bo lubię i chcę dobrze wykonywać swoją posługę dla moich parafian.