W obronie dziedzictwa kulturowego - Jubileusz Fundacji Odnowy Ziemi Noworudzkiej
We wrześniu 2012 r. Fundacja Odnowy Ziemi Noworudzkiej obchodziła swoje 20-lecie. Uroczystość jubileuszową zorganizowano w Muzeum Wittiga w Nowej Rudzie-Słupcu, w miejscu które zawdzięcza swe powstanie właśnie Fundacji.
Od początku swej działalności towarzyszyło Fundacji przesłanie ochrony dziedzictwa kulturowego. Świadomość przejętej po II wojnie światowej spuścizny wielowiekowej i wielonarodowej oraz poczucie obowiązku odnowy, konserwacji i jej poszanowania, rozwinęły się na naszych terenach w zasadzie dopiero na początku lat 90. XX w. To zadanie postawiła przed sobą w 1992 r. także grupa noworudzian, którym szczególnie leżało na sercu nawiązanie do dobrych tradycji swego regionu.
O ile jednak łatwiej było znaleźć zrozumienie wśród ludzi dla odnowy sakralnych i świeckich obiektów, o tyle trudniejszym okazało się popularyzowanie zasłużonych w przeszłości postaci – przedstawicieli niemieckiej narodowości. I to niezwykle trudne zadanie udało się członkom Fundacji zrealizować. Przywrócono powoli pamięć o Josephie Wittigu – księdzu, filozofie, pisarzu, autorze Kroniki Nowej Rudy, która została przetłumaczona na j. polski. Udało się odnowić dawny dom Wittiga i stworzyć tam muzeum, miejsce przyjęć i spotkań wielonarodowych. Od kilku lat organizowane są także z inicjatywy Fundacji sympozja poświęcone życiu, działalności i twórczości J. Wittiga. Propaguje się też opowiadania Wittiga, w których autor wyraził swą miłości do ziemi rodzinnej. Dzięki tym działaniom jedna ze szkół noworudzkich została nazwana im. profesora Josepha Wittiga.
Drugą postacią, którą obecnie znają chyba wszyscy mieszkańcy Ziemi Kłodzkiej – jest błogosławiony Gerhard Hirschfelder. Wspólne działania obecnych i byłych mieszkańców Ziemi Kłodzkiej pomogły w przeprowadzeniu procesu beatyfikacji tego niemieckiego księdza, urodzonego w Kłodzku, który zginął
w obozie koncentracyjnym w Dachau. Fundacja ma wiele zasług w popularyzacji tej postaci – poprzez publikacje, konferencje i wystawę.
* * *
Podczas spotkania jubileuszowego długoletnia prezes Fundacji, Teresa Bazała, zaprezentowała w skrócie multimedialną prezentację dotychczasowej działalności. W okresie 20 lat zorganizowano kilkanaście wystaw, konferencji, spotkań, i podjęto wiele innych inicjatyw, mających na celu popularyzację tematyki turystycznej w regionie, ochronę wielonarodowej spuścizny oraz technicznych zabytków. Dużą wagę przykładano także do działalności edukacyjnej wśród młodzieży, gdyż od tego pokolenia zależy przyszłość regionu.
Fundacja skupia ludzi, którzy ukochali swoje okolice, ich historię i z poszanowaniem chcą nawiązać do tradycji tych ziem. Działają społecznie, pozyskując pieniądze z zewnątrz nie na swe utrzymanie a jedynie na różne formy realizacji planowanych zadań.
Aktualności:
Kolejna konferencja we wrześniu (w dniach 21-23), w tydzień po uroczystościach jubileuszowych, Fundacja Odnowy Ziemi Noworudzkiej zorganizowała w Nowej Rudzie kolejną międzynarodową konferencję, poświęconą postaciom J. Wittiga i G. Hirschfeldera. Pierwszego dnia spotkanie odbywało się pod hasłem „Odnaleźć Drogi Wiary – 70 rocznica śm. bł. ks. Gerharda Hirschfeldera”. Wystąpili z referatami przedstawiciele duchowieństwa polskiego i niemieckiego: ks. dr Krzysztof Ora, ks. prof. dr hab. Ignacy Dec, ks. inf. Franz Jung oraz ks. dyr. Dariusz Sakaluk, który informował o powstaniu w Polanicy Zdroju instytutu „Kultura Sacra”. Niezależnie od konferencji noworudzkiej w sobotę i niedzielę realizowano program II Dni Błogosławionego ks. G. Hirschfeldera, w ramach których m.in. odbyła się pielgrzymka nauczycieli Diecezji Świdnickiej i d. mieszkańców Ziemi Kłodzkiej śladami bł. ks. Gerharda do sanktuarium Matki Bożej na Górę Igliczną, a także miał miejsce w ratuszu bystrzyckim wernisaż wystawy prac Międzynarodowego Pleneru Artystycznego „Błogosławiony ks. Gerhard Hirschfelder niezłomny świadek wiary”.
W Nowej Rudzie natomiast w sobotę kontynuowano konferencję pt. „Wspólne dziedzictwo kulturowe Niemców i Polaków. Przesłanie bł. ks. Gerharda Hirschfeldera i prof. Josepha Wittiga”. Przedpołudniowy panel prowadzony przez ks. prof. dra hab. Tadeusza Fitycha oraz prof. zw. dra hab. Lesława Koćwina, skupiał referaty, których łączył wspólny wątek tematyczny „Pamięć historyczna – doświadczeni historią. Niemieckie dziedzictwo kulturowe – pomostem czy przeszkodą?
Po południu zaś hasłem przewodnim referatów było „Dziedzictwo kulturowe poprzednich pokoleń nie tylko obiektem dumy ale i troski. Wnioski z przeszłości dla przyszłości”. Ten panel prowadzili dr Ilona Biernacka-Ligęza i dr Norbert Honka. Trzeci dzień konferencji miał charakter wyjazdowy –„Śladami dziedzictwa kulturowego Ziemi Kłodzkiej”, przez Nową Rudę, Bystrzycę Kłodzką i Kudowę Zdrój, poprowadzili Teresa Bazała i Andrzej Behan.
Współorganizatorami konferencji były: Instytut „Kultura Sacra” w Polanicy Zdroju, Stowarzyszenie Komitet Obywatelski Ziemi Kłodzkiej i Wyższa Szkoła Handlowa we Wrocławiu.
Warto przy tej okazji również odnotować fakt, iż Nowa Ruda pozyskała nowe, ciekawe miejsce konferencyjne. Jest to obiekt historyczny, zwany Nowym Dworem, obecnie w rękach prywatnych właścicieli, którzy przeprowadzili w nim gruntowną konserwację i uruchomili hotel wraz restauracją.
W planach, po dalszych pracach remontowych, jest także otworzenie w piwnicach winiarni.
Wprawdzie obiekt został zrewaloryzowany bez wpływu Fundacji, ale na pewno zgodnie z jej założeniami, z poszanowaniem zabytków przeszłości.