Notgeldy - pieniądz zastępczy (3)

Inaczej postąpił projektant notgeldu kudowskiego drukowanego przez firmę o stuletniej tradycji, Johanna Friedricha Steinkopfa ze Stuttgartu. Piękny, kolorowy bon nominowany na 25 pf przedstawiający utrzymany w stylu secesyjnym wizerunek nagiej kobiety korzystającej z kąpieli w tryskającym źródle opatrzył on napisem Bad Kudowa. Erstes Herz- u. Nerven-Heilbad des Ostens – Kudowa Zdrój. Pierwsze uzdrowisko chorób serca i nerwów Wschodu). Ponadto uwagami: Einlösung folgt i. d. Gmde Kasse Bad Kudowa innerhalb 3 Monaten nach örtsübl. Bekanntmachung – Wykup w kasie gminnej Kudowy Zdroju nastąpi w ciągu 3 miesięcy od zwyczajowego ogłoszenia oraz Zahlbar mit 25 Pfennig. Gemeindevorstand Bad Kudowa i. Schl. – Wartość 25 pf. Zarząd Gminy Kudowa Zdrój na Śląsku. Tę nazwę Kudowa przyjmie już niebawem, bo w 1920. Widniały tam również podpisy dwóch członków zarządu, najprawdopodobniej skarbnika i burmistrza; ponadto w odróżnieniu od polanickich bony były numerowane. Na rewersie mamy kopię popularnej pocztówki: widok ujęcia źródła ze Starymi Łazienkami w tle oraz napisy o treści Helmuthqelle. Zur Erinnerung an der Kuraufenthalt des Generalfeldmarschalls Graf v. Moltke (1887-1889) – źródło Helmuta. Na pamiątkę pobytu feldmarszałka hrabiego
v. Moltkego. Chodzi tu o szefa sztabu generalnego w latach 1858-1888, Helmuta K. Moltkego (starszego), właściciela Krzyżowej. Na rewersie bonu 50 pf z widokiem parku zdrojowego napisy głoszą: Gesundheit ist Reichtum – Zdrowie to bogactwo oraz Eugenquelle. Stärkste Eisen Arsenquelle Deutschlands – źródło Eugeniusza. Najbogatsze źródło żelazowo-arsenowe Niemiec. I te notgeldy miały wersje niebieskie i czerwone.
Niezbyt ładny Notschein w kolorze złamanej zieleni wydany w listopadzie 1925 r. przez samorząd kłodzki zwraca za to uwagę wysokością nominału – 500 miliardów marek. Informacje są tak wyczerpujące, że od razu widać, że chodzi o sprawę o większej wartości. Napisy gotycką czcionką brzmią: Stadtgemeinde Glatz. Fünfhundert Milliarden Mark zahlt die Stadthauptkasse in Glatz gegen diesen gutschein dem Einlieferer – Gmina miejska Kłodzko. Kasa główna w Kłodzku zapłaci okazicielowi tego bonu towarowego kwotę pięćset miliardów marek. Gültig bis zum Aufruf im Glatzer Kreisblatt – Ważne do odwołania w Glatzer Kreisblatt (miejska gazeta urzędowa z tradycją od 1843 r. wychodząca raz lub dwa razy na tydzień). Glatz, den 15. November 1923. Der Magistrat – Kłodzko, 15 listopada 1923. Magistrat (tu jako zarząd miejski). I jeszcze ważne zastrzeżenie – zabezpieczenie wydrukowane pionowo: Nur gültig mit Handstempel des Magistrats – Ważne tylko z ręczną pieczęcią magistratu. c.d.n.