Przewodnik po kalwariach metropolii wrocławskiej

Pod koniec ubiegłego roku pojawiła się na rynku wydawniczym książka, o której warto wspomnieć w naszym kąciku anonsującym i polecającym wydawnictwa regionalne. Publikacja ma szerszy zasięg terytorialny, ale spora jej część dotyczy Ziemi Kłodzkiej.
Autor – ks. Aleksander Radecki we wstępnym rozdziale pt. „Ludowa pobożność pasyjna wyrażana w kalwariach” wyjaśnia przyczyny wznoszenia kalwarii na ziemi dolnośląskiej, analizuje motywy zakładania dróg krzyżowych
i wprowadza typologię tych obiektów. Jak pisze: „Inspiracją do zakładania kalwarii były pielgrzymki do Ziemi Świętej. Pątnicy, w pragnieniu przeniesienia atmosfery jerozolimskich miejsc świętych w swoje rodzinne strony, wznosili obiekty nawiązujące do pierwowzorów ze Świętego Miasta.”/.../ Cel budowania kalwarii jest bez wątpienia zawsze ten sam: „rozbudzać pobożność, zachęcać do modlitwy i rozmyślania nad Męką Pana Jezusa, skłonić każdego, aby stanął naprzeciw faktu Bożej miłości i rozliczył ją w swoim sumieniu” /.../ Kalwarie przemawiają do wrażliwości ludu, opowiadając historię życia Pana Jezusa, Maryi i świętych, zrozumiałym językiem rzeźby i obrazu. /.../ Zadaniem kalwarii było zatem symboliczne odtworzenie drogi Jezusa na Kalwarię (Golgotę)”.
Po części wstępnej autor przedstawia poszczególne dolnośląskie kalwarie w układzie: Nowe Jerozolimy, kalwarie plenerowe, kalwarie przykościelne i przyklasztorne. Na uwagę zasługuje fakt, iż Autorowi udało się osobiście zlokalizować wiele nieopisanych jeszcze lub zapomnianych obiektów, dokonał ich szczegółowej inwentaryzacji i je opisał. Szczególnie wiele miejsca w swej pracy poświęcił sanktuarium w Wambierzycach, które zaliczył obok Krzeszowa do przykładów tzw. Nowej Jerozolimy. Wśród natomiast kalwarii plenerowych znajdziemy opisy kalwarii w Bardzie, Batorowie, rozciągającej się na obszarze między Starą Morawą a Bolesławowem na stokach Suszycy, w Dusznikach Zdroju (pozostałości kalwarii z XIX w.), na Mariańskiej Górce w Kłodzku, w Lasku Miejskim koło Lewina Kłodzkiego, na górze Maria Śnieżna, w Marianówce (pozostałości), na Górze Wszystkich Świętych w Nowej Rudzie-Słupcu, w Polanicy Zdroju na Sokołówce, Porębie, Radochowie na Cierniaku, Rudawie, Starym i Nowym Gierałtowie, Starym Waliszowie na Górze Krzyżowa, w Szczytnej na Szczytniku, Wambierzycach, Wójtowicach; wspomina także istniejącą jeszcze w latach 70. ub.w. drogę krzyżową w Pasterce. W kolejnej części przewodnika omówione zostały kalwarie przykościelne i przyklasztorne. Ich przykłady mamy również na terenie Ziemi Kłodzkiej: w Krosnowicach, Kudowie Zdroju (Zielona Dolina), Rudawie, Starym Wielisławiu, Ołdrzychowicach Kłodzkich i Polanicy Zdroju. W ostatnich rozdziałach autor omawia kalwarie cmentarne (m.in. w Ołdrzychowicach Kłodzkich) oraz inne obiekty związane z Męką Pańską – w tym m.in. w Bardzie – kaplice różańcowe i siedmiu Boleści Matki Bożej, Bolesławie – Ogrójec, Międzygórzu – Maria Śnieżna – Droga różańcowa.
Sporo więc miejsca w książce zajmuje nasza Ziemia Kłodzka. Autor opatrzył publikację w bogatą bibliografię, wydawcy natomiast zadbali o atrakcyjną formę edytorską dołączając do książki także prezentację kalwarii na płycie. Przewodnik ciekawy dla miłośników historii i jednocześnie lektura „na czasie” – zbliżają się bowiem Święta Wielkanocne, a wraz z nimi refleksje o Męce Pańskiej.