Ziemia Kłodzka – mozaika 75 lat polskości i wielowiekowej historii

Autor: 
Małgorzata Bednarek
Duszniki.jpg
homole.jpg

Dzięki dotacji pozyskanej od Zarządu Powiatu Kłodzkiego, lądecki Oddział PTTK we współpracy z Centrum Kultury i Rekreacji zorganizował w okresie letnim 3 wycieczki po regionie. Pokazaliśmy skarby kultury i piękno krajobrazów przybliżając wydarzenia oraz ciekawe postaci, znaczące dla rozwoju tych ziem.
Naszym celem w dniu 3 września 2020 r. stały się Duszniki-Zdrój i ruiny zamku Homole. Muzeum Papiernictwa, mieszczące się w zabytkowym młynie papierniczym z 1605 roku to unikalny zabytek w skali Europy. Stąd starania o wpisanie obiektu na prestiżową listę światowego dziedzictwa UNESCO. Obejrzeliśmy wystawy, stałe i czasowe, na temat dziejów papieru, historii pieniądza papierowego oraz przeszłości młyna papierniczego. Szczególne zainteresowanie wzbudziła ekspozycja „Czy to dżuma czy cholera” oraz czerpanie papieru według dawnej technologii. W muzeum odnaleźć można ślady lądeckie. Otóż w pomieszczeniu na pierwszym piętrze – tym z malowidłami odkrytymi w 1960 r. a datowanymi na XVII-XVIII w. – można odczytać na oryginalnym drewnianym żyrandolu sygnaturę: „Alois Schmidt u. Sőhne Bad Landeck/Schlesien”. Takie żyrandole znajdą się też na parterze. Alois Schmidt wraz z synami prowadził warsztat snycerski, realizował liczne zlecenia na terenie Ziemi Kłodzkiej, Śląsku i Wielkopolsce. Polecam zobaczyć makietę „Wojciecha” stojącą w dawnym zakładzie borowinowym przy najbardziej znanym lądeckim zakładzie przyrodoleczniczym, za którą Alois Schmidt otrzymał w 1880 r. medal na wystawie w Berlinie.
Duszniki-Zdrój – podobnie jak Lądek – są wyraźnie podzielone na część miejską i uzdrowiskową. Przechodząc do centrum miasteczka, zatrzymaliśmy się przy kościele pod wezwaniem Świętych Piotra i Pawła. Spośród wszystkich artystycznych skarbów, najbardziej przyciąga wzrok ambona w kształcie... wieloryba.
W sztuce sakralnej motyw Jonasza jest zawsze symbolem zmartwychwstania Chrystusa. Czeski, bawarski czy austriacki barok często korzystał z tego motywu. Ambona pochodzi z lat 1720-1722. Została wykonana przez Michała Koessler’a a ufundowana przez radę miejską Dusznik oraz ówczesnego proboszcza ks. Jana Franciszka Heinela. Ciekawostką rynku jest ratusz umieszczony w jednej z pierzei, pośród kamienic. Pośrodku wznosi się figura wotywna z 1725 r. Naprzeciwko niej kopia pręgierza, przy której zwykle opowiada się historię kata ściętego za uwodzenie mężatek. Ponoć to jedyny taki przypadek. Kamienica nr 1 to obiekt, gdzie w 1669 r. w mieszczącym się tam dawniej zajeździe „Pod czarnym niedźwiedziem” zatrzymał się król Jan Kazimierz. W mieście swoje pomniki mają: św. Edyta Stein – przy budynku Sióstr Elżbietanek, gdzie przebywała 1912 r. i Ludwik Zamenhof, twórca esperanto, który bywał w Dusznikach trzykrotnie. Najbardziej znanym gościem był oczywiście Fryderyk Chopin, który od 1946 patronuje festiwalowi swego imienia a jego dwa pomniki usytuowane są w Parku Zdrojowym, do którego przemieściliśmy się z uczestnikami wycieczki. Spacer po parkowych alejkach, połączony ze zwiedzaniem Dworku Chopina, pijalni wód, podziwianiem fontanny zdrojowej przeplatany był historiami związanymi z Feliksem Mendelssohn-Bertoldy czy Manfredem von Richthoffenem zwanym Czerwonym Baronem.
Wyprawa na Gomołę rozpoczęła się z przełęczy Polskie Wrota. Już w X i XI wieku stała na wzgórzu drewniana warownia. Do ruin zamku Homole prowadzi teraz ścieżka edukacyjna, wykonana przez Nadleśnictwo Zdroje. Teren przyrodniczy jako niezwykle cenny, objęty jest programem Natura 2000, a spotkać tam można m.in. kwitnący symbol Ziemi Kłodzkiej – różę kłodzką czyli pełnik europejski. Oczywiście jest to roślina chroniona. Jest także kładka wokół ruin zamku, tablice przybliżające historię miejsca oraz wyznaczony plac na ognisko.
W średniowieczu zamek Homole stanowił centrum państewka von Pannwitzów, a później stał się główną siedzibą husytów na Ziemi Kłodzkiej. Jego właścicielem był m.in. król Czech – Jerzy z Podiebradów. Zamek pojawił się też na stronach powieści Andrzeja Sapkowskiego „Narrenturm”.
Dziękuję uczestnikom za udział, atmosfera była wspaniała! W ramach projektu zorganizujemy jeszcze na początku października przyjazd seniorów z Kłodzka do Lądka-Zdroju i promocję szlaku „Śladem lądeckich kobiet”.
W imieniu PTTK i CKiR wycieczkę przygotowała i poprowadziła jako przewodniczka niżej podpisana.

Wydania: