Organizacje pozarządowe na Ziemi Kłodzkiej (cz.10)
ANALIZA MOTYWÓW ANGAŻOWANIA SIĘ W ŻYCIE SPOŁECZNE MIESZKAŃCÓW ZIEMI KŁODZKIEJ. Analiza motywów zaangażowania w działalność w trzecim sektorze mieszkańców Ziemi Kłodzkiej została przeprowadzona na podstawie ankiety składającej się z 16 pytań. Odpowiedzi udzielone na pytanie zawarte w ankiecie pozwoliły na zbadanie kilku aspektów. Motywacji w momencie wstępowania do organizacji trzeciego sektora, wpływu otoczenia na członkostwo, oczekiwań w stosunku do działalności w organizacjach, a także na ile członkostwo Polski w Unii Europejskiej miało wpływ na organizacje, a także na najbliższe otoczenie organizacji, czyli na Ziemię Kłodzką.
Badania zostały przeprowadzone wśród 45 działaczy trzeciego sektora, należących do organizacji o różnorodnym profilu. Na pytania odpowiadało 51% mężczyzn i 49% kobiet. Zdecydowana większość ankietowanych (76%) mieściła się przedziale wiekowym 21-35 lat. 7% ankietowanych osób miało między 15 a 20 lat, 15 % z nich miało powyżej 35 lat. Większość osób należało do organizacji zrzeszonych w Pasmo NGO Ziemi Kłodzkiej.
4.1 Działalność w organizacjach pozarządowych a zaangażowanie polityczne.
Na pytanie o motyw wstąpienia do organizacji, ankietowani mogli wybrać dwie odpowiedzi. Najczęściej pojawiająca się para odpowiedzi to: „chcę bezinteresownie pomagać innym” oraz „za namową przyjaciół/znajomych”. Takie opcje wybrało łącznie 45% ankietowanych. Na decyzję o rozpoczęciu pracy w trzecim sektorze najmniejszy wpływ mają rodzice. Dla 27% ankietowanych działanie w organizacjach trzeciego sektora jest metodą na spędzanie wolnego czasu. Ponad 20% ankietowanych przyznało, że trzeci sektor jest w ich życiu etapem, który chcą wykorzystać w dalszej karierze politycznej.
Pytanie o to, ile lat ankietowani pracują w reprezentowanych przez siebie organizacjach pozarządowych, miało na celu zbadanie stabilności organizacji oraz doświadczenia zgromadzonego przez ich członków.
Wśród badanych, najwięcej mieściło się w przedziale do jednego roku, co może wskazywać na małe doświadczenie w trzecim sektorze. Jest natomiast dowodem na to, że członkostwo w organizacjach przyciąga nowe osoby. Ponad 20% ankietowanych pracuje dla organizacji ponad 3 lata, zaś 7% więcej niż 5 lat. Mamy więc do czynienia z sytuacją, gdzie większość badanych jest na etapie początkowym, wymagającym nabrania doświadczenia i wiedzy.
Przeczącej odpowiedź na pytanie o kierownicze stanowisko w organizacji udzieliło 80% ankietowanych. Pozostałe 20% pełni funkcje kierownicze. Wśród najczęściej wymienianych były: sekretarz, skarbnik, prezes, członek zarządu. Pytanie to pozwala na określenie poziomu zaangażowanie. Na jego podstawie można także przyjąć założenie, że osoby pełniące kluczowe role dla organizacji, są z nią mocniej związane.
Wśród ankietowanych 20% łączy pracę w organizacji z działalnością polityczną polegającą na członkostwie
w partii politycznej. 6% spośród tych osób wskazało jako motyw wstąpienia do organizacji traktowanie tego jako etap w dalszej karierze politycznej oraz pełni funkcję kierownicza w organizacji. 4% jest członkiem partii politycznej, w organizacji zajmuje stanowisko kierownicze ale jako motywu członkostwa w organizacji nie wybrało kariery politycznej. Prawie 9% badanych wskazało, że jest członkiem partii politycznej. Nie łączy natomiast tej aktywności z kierowniczym stanowiskiem w organizacji, ani nie przyznało, że działalność w trzecim sektorze łączy z karierą polityczną.
Pytania o motywy zaangażowania w trzecim sektorze, stanowisko kierownicze oraz działalność w partiach politycznych miało na celu zbadanie na ile osoby pracujące na rzecz organizacji pozarządowej, robią to w celu budowania swojego wizerunku politycznego. Praca na rzecz społeczeństwa w małym środowisku pozwala na bycie rozpoznawalnym, budowanie zaufania społecznego. Wielu polityków lokalnych ma w swym życiorysie zaangażowanie w trzecim sektorze.
Łącznie 20% ankietowanych łączy przynależność do partii politycznej oraz pracę w trzecim sektorze. Proporcje te pozwalają stwierdzić, że jednym z istotnych motywów zaangażowania w życie społeczne jest chęć budowania wizerunku w dalszej karierze politycznej. W bezpośrednim pytaniu o motywy zaangażowania ankietowani mogli wskazać dwie odpowiedzi. Żaden z nich nie wskazał tylko motywów politycznych. Najczęściej łączono je z chęcią niesienia bezinteresownej pomocy. Taki układ odpowiedzi może wskazywać na zaplanowaną strategię wykorzystania pracy na rzecz trzeciego sektora w budowaniu wizerunku politycznego w lokalnym środowisku.
Istotną kwestią w badaniu motywacji mieszkańców Ziemi Kłodzkiej w kwestii angażowania się w działalność
w trzecim sektorze, było określenie na ile praca w organizacjach pozarządowych wpłynęła na ich świadomość polityczną. Pozwala to określić, w jakim stopniu sektor polityczny kooperuje z sektorem społecznym. Zaangażowanie się członków organizacji w życie polityczne powoduje przenikanie się sektorów społecznego i politycznego. Innym przykładem wzajemnego oddziaływania jest kształtowanie postaw politycznych osób pracujących dla organizacji pozarządowych. 23% ankietowanych na pytanie o zmianę świadomości politycznej po wstąpieniu do organizacji pozarządowej, odpowiedziało, że fakt ten miał istotne znaczenie.
Działalność w organizacjach pozarządowych ma wpływ na świadomość polityczną u 65% ankietowanych. 42% odpowiedziało, że wpływa w niewielkim stopniu. 24% ankietowanych nie wiąże działalności w organizacjach z postawami politycznymi. Odpowiedzi na to pytanie świadczą, że wzajemne przenikanie się świata polityki i działalności społecznej na Ziemi Kłodzkiej jest duże, nie tylko poprzez podwójne zaangażowanie członków organizacji. Jeżeli liderzy w organizacjach pozarządowych, są równocześnie liderami politycznymi wpływają na świadomość polityczną członków organizacji. Nie można jednoznacznie stwierdzić, że jest to zjawisko negatywne. Założenie, że członkowie organizacji pozarządowych traktują działalność w trzecim sektorze jako „trampolinę” polityczną może być błędne. Istotnym aspektem zaangażowania w trzecim sektorze dla polityka jest to, że poprzez działalność prospołeczną poznaje otaczającą go rzeczywistość, problemy mieszkańców, poszerza swoją wiedzę na temat najistotniejszych problemów otoczenia. Zdobytą w ten sposób wiedzę może wykorzystać w działalności politycznej.